زمان مطالعه: 4 دقیقه

اگر در دههٔ 80 یا 70 زندگی خود هستید و متوجه شده‌اید که تا حدودی دچار مشکل حافظه هستید، ممکن است منطقی باشد که نگران ابتلا به بیماری آلزایمر یا نوع دیگری از زوال عقل باشید. اما اگر در دههٔ 60، 50 یا 40 سالگی خود باشید چه؟ مطمئناً این سن‌ها برای ابتلا به بیماری آلزایمر یا زوال عقل بسیار کم است نه؟

 

 

حدود 10 درصد از بیماری آلزایمر در سنین پایین و پیش از سن 65 سالگی شروع می‌شود

این مطلب لزوماً صحیح نیست. از بیش از 55 میلیون نفری که در سراسر جهان مبتلا به زوال عقل‌اند، تقریباً 60 تا 70 درصد به بیماری آلزایمر مبتلا هستند، و از بین تعداد 33 تا 38.5 میلیون نفر مبتلا به بیماری آلزایمر، در 10 درصد آن‌ها از دست دادن حافظه یا سایر علائم پیش از سن 65 سالگی شروع شده‌است. در واقع آلزایمر شایع‌ترین علت زوال عقل در دوران جوانی است. مطالعه‌ای اخیر در هلند نشان داده‌است از بین افرادی که طبقه‌بندی شناخته‌شده‌ای از شروع زوال عقل در جوانی داشتند، 55٪ به بیماری آلزایمر، 11٪ به زوال عقل عروقی، 3٪ به زوال عقل پیشانی گیجگاهی، 3٪ به زوال عقل بیماری پارکینسون، 2٪ به زوال عقل با جسم لوئی، و 2% به آفازی پیش‌روندهٔ اولیه مبتلا بودند.

 

شروع زوال عقل در جوانی غیرمعمول است

برای روشن شدن مطلب باید به این نکته اشاره کرد که شروع زوال عقل در جوانی (طبق تعریف که پیش از سن 65 سالگی شروع می‌شود و گاهی اوقات زوال عقل با شروع زودهنگام نامیده می‌شود) غیرمعمول است. مطالعه‌ای در نروژ نشان داده‌است که شروع زوال عقل در جوانی از هر 100000 نفر در 163 مورد رخ می‌دهد، که این میزان کمتر از 0.5٪ از جمعیت است. بنابراین اگر کمتر از 65 سال دارید و متوجه مشکلاتی در حافظهٔ خود شده‌اید، 99.5 درصد احتمال دارد که علتی غیر از زوال عقل داشته باشد.

در این بیانیه چند استثنا وجود دارد. ازآنجاکه افراد مبتلا به سندرم داون یک نسخهٔ اضافی از کروموزوم دارند که حامل ژن آمیلوئید موجود در پلاک‌های آلزایمر است، بیش از نیمی از آن‌ها معمولاً در دههٔ 40 و 50 زندگی خود به بیماری آلزایمر مبتلا می‌شوند. سایر ناهنجاری‌های ژنتیکی‌ای که در خانواده‌ها وجود دارد نیز ممکن است باعث شروع بیماری آلزایمر در دهه‌های 50، 40 یا حتی 30 سالگی شود، اما احتمالاً می‌توانید متوجه این موضوع شوید که آیا در معرض خطر ابتلا در سنین جوانی هستید، چرا که شروع بیماری آلزایمر در یکی از والدین شما در سنین پایین بوده‌است.

 

ابتلا به آلزایمر در سنین جوانی چه تفاوتی با ابتلای دیرهنگام دارد؟

اولین چیزی که باید به‌وضوح بیان شود این است که همان‌طور که هیچ دو نفری شبیه هم نیستند، هیچ دو فرد مبتلا به بیماری آلزایمر علائم مشابهی را نشان نمی‌دهند، حتی اگر بیماری در یک سن شروع شده باشد. با این وجود تفاوت‌هایی بین ابتلا به بیماری آلزایمر در سنین جوانی و ابتلای به آن در سنین پیری وجود دارد.

افراد مبتلا به آلزایمر معمولی و دیرهنگام که معمولاً از سن 65 سالگی یا بالاتر شروع می‌شود، ترکیبی از تغییرات در تفکر و حافظه ناشی از بیماری آلزایمر به همراه تغییراتی که بخشی از پیری طبیعی است نشان می‌دهند. قسمت‌هایی از مغز که در پیری طبیعی بیشترین تغییر را می‌کنند، لوب‌های فرونتال‌اند. لوب‌های پیشانی مسئول بسیاری از عملکردهای شناختی مختلف هستند، از جمله حافظهٔ فعال، توانایی نگه داشتن اطلاعات در سر و دستکاری آن‌ها و بینش نسبت به مشکلاتی که فرد با آن مواجه است.

این بدان معنا است که در رابطه با عملکرد شناختی، افراد مبتلا به بیماری آلزایمر در سنین جوانی ممکن است مشکلات موردی در حافظهٔ اپیزودیک خود نشان دهند که به توانایی ایجاد خاطرات جدید برای یادآوری قسمت‌های اخیر زندگی اشاره دارد. افراد مبتلا به بیماری آلزایمر در سنین پیری مشکلات حافظهٔ اپیزودیک، حافظهٔ کاری و بینش را نشان می‌دهند. بنابراین، شما تصور می‌کنید که زندگی برای افرادی که دیرهنگام و در سنین پیری به بیماری آلزایمر مبتلا شده‌اند، سخت‌تر است نه؟

 

افسردگی و اضطراب در بیماران مبتلا به آلزایمر در سنین جوانی شایع‌تر است

افراد مبتلا به بیماری آلزایمر در سنین پیری در شناخت و عملکرد روزانهٔ خود نسبت به افراد مبتلا به آلزایمر در سنین جوانی، حداقل زمانی که بیماری شروع می‌شود، به‌طور متوسط آسیب بیشتری نشان می‌دهند. با این حال ازآنجاکه بینش آن‌ها نیز مختل است، کسانی که بیماری دیرهنگام دارند متوجه این مشکلات نمی‌شوند. بیشتر بیمارانی که در پیری به بیماری آلزایمر مبتلا شده‌اند این نکته را بیان می‌کنند که مشکلات حافظهٔ آن‌ها بسیار خفیف است یا اینکه اصلاً مشکل حافظه ندارند!

در مقابل بیماران مبتلا به آلزایمر در سنین پایین، ازآنجاکه بینش بیشتری دارند، اغلب در مورد وضعیت خود افسرده و نگران آینده هستند، یافته‌ای که اخیراً توسط گروهی از محققان در کانادا تأیید شده‌است. گویی ابتلا به بیماری آلزایمر در سنین پایین برای ایجاد افسردگی و اضطراب کافی نیست، شواهد اخیر نشان می‌دهد که در افراد مبتلا به آلزایمر در جوانی، آسیب‌شناسی سریع‌تر پیشرفت می‌کند.

یکی دیگر از جنبه‌های غم‌انگیز شروع بیماری آلزایمر در جوانی این است که با تأثیر گذاشتن بر افراد در ابتدای زندگی، بیشتر از بیماری دیرهنگام، زندگی خانوادگی را مختل می‌کند. کودکان و نوجوانان دیگر نمی‌توانند از والدین خود راهنمایی بگیرند. افرادی که ممکن است در خانه از کودکان مراقبت کنند، اکنون باید از همسر خود نیز مراقبت کنند، شاید این مراقبت به همراه مراقبت از والدین سالخورده و انجام کار تمام‌وقت باشد.

 

اگر کمتر از 65 سال دارید و مشکلات حافظه دارید، چه باید بکنید؟

همان‌طور که در این مقاله بیان شد، اگر کمتر از 65 سال دارید و دچار مشکلات حافظه شده‌اید، احتمال ابتلا به آلزایمر بسیار کم است. اما اگر پس از انجام بررسی‌های لازم، مشخص شود که آلزایمر است، مواردی وجود دارد که به شما در این مورد کمک می‌کند.

چه چیز دیگری می‌تواند باعث مشکلات حافظه در سنین پایین شود؟ شایع‌ترین علت مشکلات حافظه زیر 65 سال، خواب بی‌کیفیت است. سایر علل مشکلات حافظه در دوران جوانی عبارت‌ند از: یائسگی، عوارض جانبی مصرف برخی دارو‌ها، افسردگی، اضطراب، مصرف دارو‌های غیرقانونی، الکل، حشیش، صدمات سر، کمبود ویتامین، اختلالات تیروئید، شیمی‌درمانی، سکتهٔ مغزی و سایر اختلالات عصبی.

در اینجا مواردی وجود دارد که تمام افراد در هر سنی می‌توانند برای بهبود حافظهٔ خود و کاهش خطر ابتلا به زوال عقل انجام دهند:

  • ورزش هوازی انجام دهید.
  • غذا‌های مدیترانه‌ای بخورید.
  • از مصرف الکل، حشیش و مواد مخدر خودداری کنید.
  • خوب بخوابید.
  • در فعالیت‌های اجتماعی شرکت کنید.
  • فعالیت‌های جدید و محرک شناختی را دنبال کنید، برای نمونه به موسیقی گوش دهید، ذهن‌آگاهی را تمرین کنید و نگرش ذهنی مثبتی را حفظ کنید.

 


منبع:

 

مقالات مشابه

میوه‌ها و سبزیجات بنفش چه مزایایی دارند؟

چرا لوبیا برای سلامتی مفید است؟

چه غذاهایی برای افسردگی مناسب‌اند؟