زمان مطالعه: 4 دقیقه

در برابر بیماری قلبی چه میزان از خود محافظت می‌کنید؟ بررسی پنج عدد مهم در این زمینه ایدهٔ خوبی به شما برای مراقبت از سلامت قلب می‌دهد.

دکتر دیپاک، سردبیر مجلهٔ قلب هاروارد، می‌گوید: «من معمولاً میزان فشارخون، قند خون، کلسترول LDL، مقادیر تری‌گلیسیرید و دور کمر بیماران را اندازه‌گیری می‌کنم. این اعداد تصویری از سلامت کلی افراد و به‌طور خاص، عواملی را نشان می‌دهد که ممکن است لازم باشد برای کاهش احتمال حملهٔ قلبی و یا سکتهٔ مغزی بررسی و کنترل شوند.»

در این نوشتار، مقادیر ایده‌آل برای هر مورد اندازه‌گیری به همراه چرایی اهمیت آن‌ها و توصیه‌های هدفمند برای بهبودشان آمده‌است. پیشنهاد‌های جهانی برای بهبود هر پنج مورد در پایان آورده شده‌است.

 

 

اعداد سلامت قلب

در حالی که مقادیر ایده‌آل، اهداف خوبی برای بیشتر افراد هستند، پزشک شما ممکن است اهداف متفاوتی را براساس سن و سایر شرایط سلامتی شما توصیه کند.

 

فشارخون: کمتر از ۱۲۰/۸۰ میلی‌متر جیوه

عدد فشارخون به شما می‌گوید که در هر بار انقباض (فشارخون سیستولیک، عدد اول) و شل شدنِ (فشارخون دیاستولیک، عدد دوم) قلب، یعنی در هر بار تپش، میزان فشار خون بر رگ‌ها به چه میزان است. فشارخون شما نشان‌دهندهٔ میزان سختی کار قلب شما (مثلاً زمانی که در حال استراحت و یا ورزش هستید) و وضعیت رگ‌های خونی شما است. شریان‌های باریک و غیرقابل‌انعطاف باعث افزایش فشارخون می‌شوند.

چرا برای سلامت قلب مهم است: فشارخون بالا آسیب به رگ‌های خونی را تسریع می‌کند و باعث ایجاد پلاک‌های چربی (آترواسکلروز) می‌شود. این پلاک‌ها، زمینه را برای حملهٔ قلبی آماده می‌کند. فشارخون بالا محفظهٔ پمپاژ اصلی قلب را به اجبار بزرگ کرده و در نتیجه منجر به نارسایی قلب می‌شود. در نهایت، فشارخون بالا خطر سکتهٔ مغزی را به دلیل انسداد و یا ترکیدن رگ‌های خونی در مغز افزایش می‌دهد.

آنچه کمک می‌کند: رژیم غذایی سرشار از پتاسیم (که در بسیاری از سبزیجات، میوه‌ها و لوبیا یافت می‌شود) و کم‌سدیم (که در بسیاری از غذا‌های فراوری‌شده و رستورانی به مقدار زیاد وجود دارد) و به حداقل رساندن مصرف الکل کمک‌کننده است.

 

کلسترول LDL: کمتر از 100 میلی‌گرم در دسی‌لیتر

آزمایش کلسترول یا پروفایل لیپیدی اعداد زیادی را نشان می‌دهد. پزشکان معمولاً بیشتر نگران کلسترول ایپوپروتئین با چگالی کم (LDL) هستند، ذراتی که حدود دوسوم کلسترول خون را تشکیل می‌دهد.

چرا برای سلامت قلب مهم است: ذرات اضافی LDL در داخل دیوارهٔ شریان قرار می‌گیرند. در این هنگام، توسط گلبول‌های سفید خون احاطه شده، سلول‌های فوم مملو از چربی را تشکیل می‌دهند که آترواسکلروز را ایجاد می‌کنند.

آنچه کمک می‌کند: محدود کردن مصرف چربی اشباع‌ موجود در گوشت، لبنیات و تخم‌مرغ و جایگزینی کالری از دست رفته با چربی غیراشباع موجود در مغزها، دانه‌ها و روغن‌های گیاهی، مفید خواهد بود.

 

تری‌گلیسیرید: کمتر از 150 میلی‌گرم در دسی‌لیتر

شاید تری‌گلیسیرید کمتر از کلسترول شناخته شده باشد، اما رایج‌ترین شکل چربی در جریان خون است. این مولکول‌ها که از غذا به دست می‌آیند، انرژی بدن را تأمین می‌کنند. اما کالری اضافی، الکل و قندی که بدن نتواند استفاده کند به تری‌گلیسیرید تبدیل شده و در سلول‌های چربی ذخیره می‌شوند.

چرا برای سلامت قلب مهم است: مانند کلسترول LDL بالا، مقادیر بالای تری‌گلیسیرید نیز با خطر بالای حملهٔ قلبی و سکته مرتبط است.

آنچه کمک می‌کند: محدود کردن مصرف غذا‌هایی که سرشار از چربی‌های ناسالم، قند و یا هر دو مورد هستند و خوردن غذا‌های غنی از اسید‌های چرب امگا 3 (مانند ماهی) و پرهیز از مصرف الکل مفید خواهد بود.

 

قندخون: کمتر از 100 میلی‌گرم در دسی‌لیتر

قندخون بالا تشخیص دیابت را مشخص می‌کند. دیابت نوع 2 شایع‌ترین نوع است و زمانی اتفاق می‌افتد که بدن مقاومت به انسولین ایجاد می‌کند (انسولین سلول‌ها را قادر به جذب قند می‌کند) و در زمان دیابت، انسولین کافی برای غلبه بر مقاومت تولید نمی‌شود.

چرا برای سلامت قلب مهم است: سطح بالای قندخون به دیوارهٔ رگ‌های خونی آسیب می‌رساند و باعث می‌شود قند (گلوکز) به LDL بچسبد. این امر احتمال اکسید شدن LDL را بیشتر می‌کند، عامل دیگری که باعث افزایش آترواسکلروز می‌شود. قند اضافی در خون همچنین باعث ایجاد چسبندگی قطعات سلولی به نام پلاکت‌ها می‌شود؛ بنابراین احتمال تشکیل لخته و در نتیجه حملهٔ قلبی و یا سکته بیشتر می‌شود.

آنچه کمک می‌کند: پرهیز از مصرف نوشیدنی‌های شیرین و غذا‌های حاوی قند بالا، خوردن غلات کامل و فراوری‌نشده به جای مصرف غذا‌های تهیه‌شده با غلات تصفیه‌شده مانند آرد سفید و برنچ سفید کمک‌کننده است.

 

اندازهٔ دور کمر

هرچه میزان این عدد کمتر باشد، بهتر است. کمتر از نصف قد شما بر حسب اینچ، یا:

  • در زنان: کمتر از 35 اینچ (88 سانتی‌متر)
  • در مردان: کمتر از 40 اینچ (101 سانتی‌متر)

دور کمر خود را در اطراف شکم درست بالای ناف خود اندازه بگیرید. شکم بزرگ، چیزی که پزشکان آن را چاقی شکمی و یا احشایی می‌نامند، معمولاً به معنای چربی احاطه‌کنندهٔ اندام‌های داخلی است.

چرا برای سلامت قلب مهم است: چربی احشایی هورمون‌ها و سایر عواملی را ترشح می‌کند که التهاب را تحریک می‌کند و باعث آزاد شدن گلبول‌های سفید درگیر در تصلب شرایین می‌شود.

آنچه کمک می‌کند: مصرف کالری کمتر، به‌ویژه آن‌هایی که از غذا‌های بسیار فراوری‌شده و سرشار از قند، نمک و انواع چربی‌های ناسالم‌اند.

 

توصیه‌های جهانی برای بهبود هر پنج معیار سلامت قلب

اگر یک یا تعداد بیشتری از مواردی که ذکر شد، بالاتر از سطح ایده‌آل باشد، شما تنها فردی نیستید که این مشکل را دارد. بیشتر آمریکایی‌ها اضافه وزن دارند و یا چاق‌اند و اندازهٔ شکمی بزرگ‌تر از حد نرمال دارند. اضافه‌وزن و دور کمر بر میزان فشارخون، کلسترول LDL، تری‌گلیسیرید و قندخون تأثیر می‌گذارد. داشتن یک رژیم غذایی سالم و گیاهی کمک‌کننده است. انجام ورزش منظم به معنای حداقل 30 دقیقه ورزش با شدت متوسط مانند پیاده‌روی سریع در بیشتر روز‌های هفته مؤثر خواهد بود. سایر عادت‌های سبک زندگی که خطر بیماری قلبی را کاهش می‌دهند شامل هفت تا هشت ساعت خواب شبانه و مدیریت سطح استرس است.

 


منبع:

 

مقالات مشابه

میوه‌ها و سبزیجات بنفش چه مزایایی دارند؟

چرا لوبیا برای سلامتی مفید است؟

چه غذاهایی برای افسردگی مناسب‌اند؟