از کجا بفهمیم در بدن ما التهاب وجود دارد؟
بیایید با آن روبه‌رو شویم: التهاب وجهه‌ٔ بدی دارد. از این گذشته، التهاب طولانی‌مدت منجر به بیماری‌های مزمن و مرگ‌ومیر می‌شود. اگر برای اطلاعات سلامتی فقط به سرفصل‌ها و عناوین توجه می‌کنید، ممکن است فکر کنید که از بین بردن التهاب بیماری‌های قلبی عروقی، سرطان، زوال عقل و شاید خود پیری را از بین می‌برد. متأسفانه این موضوع درست نیست.
با این حال، درک ما از اینکه چگونه التهاب مزمن سلامتی را مختل می‌کند، در سال‌های اخیر به‌طور چشمگیری گسترش یافته‌است. و با این درک سه سؤال رایج مطرح می‌شود: آیا می‌توانم بدون اینکه متوجه باشم و بدانم التهاب داشته باشم؟ چگونه می‌توانم متوجه شوم که التهاب دارم؟ آیا آزمایش‌هایی برای التهاب وجود دارد؟ در واقع وجود دارد.
آزمایش التهاب
تعدادی از آزمایش‌های تثبیت‌شده برای تشخیص التهاب معمولاً در مراقبت‌های پزشکی استفاده می‌شود. اما مهم است که توجه داشته باشید این آزمایش‌ها نمی‌توانند بین التهاب حاد، که ممکن است با سرماخوردگی، ذات‌الریه یا آسیب ایجاد شود، و التهاب مزمن مخرب‌تر که ممکن است همراه با دیابت، چاقی یا یک بیماری خودایمنی و سایر بیماری‌ها باشد، تمایز قائل شوند. درک تفاوت بین التهاب حاد و مزمن مهم است.
این چهار مورد از رایج‌ترین آزمایش‌های تشخیص التهاب‌اند:
- سرعت رسوب گلبول قرمز (sed rate یا ESR). این آزمایش سرعت نشستن گلبول‌های قرمز خون در انتهای لولهٔ عمودی خون را اندازه‌گیری می‌کند. زمانی که التهاب وجود دارد، گلبول‌های قرمز خون سریع‌تر سقوط می‌کنند، زیرا مقادیر بالاتر پروتئین در خون باعث می‌شود که این سلول‌ها به هم بچسبند. در حالی که محدوده‌ها بسته به آزمایشگاه متفاوت است، نتیجهٔ نرمال معمولاً 20 میلی‌متر در ساعت یا کمتر است، در حالی که مقدار بیش از 100 میلی‌متر در ساعت بسیار زیاد است.
- پروتئین واکنشی-سی (CRP). این پروتئین ساخته‌شده در کبد زمانی که التهاب وجود دارد افزایش می‌یابد. مقدار طبیعی آن کمتر از 3 میلی‌گرم در لیتر است. مقدار بیش از 3 میلی‌گرم در لیتر اغلب برای شناسایی افزایش خطر بیماری قلبی عروقی استفاده می‌شود، اما التهاب در سراسر بدن می‌تواند باعث افزایش CRP به میزان 100 میلی‌گرم در لیتر یا بیشتر شود.
- فریتین. این یک پروتئین خون است که میزان آهن ذخیره‌شده در بدن را منعکس می‌کند. اغلب برای ارزیابی اینکه آیا فرد کم‌خون دچار کمبود آهن است یا خیر، تجویز می‌شود، در این صورت سطح فریتین پایین است. یا اگر آهن بیش‌ازحد در بدن وجود داشته باشد، سطح فریتین ممکن است بالا باشد. اما سطح فریتین در صورت وجود التهاب نیز افزایش می‌یابد. نتایج طبیعی در آزمایشگاه متفاوت است و در مردان کمی بیشتر است، اما محدودهٔ طبیعی معمولی 20 تا 200 میکروگرم در لیتر است.
- فیبرینوژن. در حالی که این پروتئین معمولاً برای ارزیابی وضعیت سیستم انعقاد خون اندازه‌گیری می‌شود، اما سطوح آن در صورت وجود التهاب افزایش می‌یابد. سطح طبیعی فیبرینوژن 200 تا 400 میلی‌گرم در دسی‌لیتر است.
در این مورد بیشتر بخوانید:
آیا آزمایش‌های تشخیص التهاب مفید هستند؟
در شرایط خاص، آزمایش‌های اندازه‌گیری التهاب ممکن است بسیار مفید باشند.
- تشخیص بیماری التهابی. یک مثال از این وضعیت بیماری نادری به نام آرتریت سلول غول‌پیکر است که در آن ESR تقریباً همیشه بالا است. اگر علائمی مانند سردرد جدید و شدید و درد فک نشان دهد که فرد ممکن است این بیماری را داشته باشد، افزایش ESR می‌تواند شک وجود بیماری را افزایش دهد، در حالی که یک ESR طبیعی مخالف این تشخیص است.
- نظارت بر وضعیت التهابی. هنگامی که فردی مبتلا به آرتریت روماتوئید است، برای نمونه، ESR یا CRP (یا هر دو آزمایش) به تعیین میزان فعال بودن بیماری و میزان عملکرد خوب درمان کمک می‌کند.
هیچ‌یک از این آزمایش‌ها کامل نیستند. گاهی اوقات نتایج منفی کاذب زمانی که التهاب واقعاً وجود داشته باشد رخ می‌دهد. نتایج مثبت کاذب ممکن است زمانی رخ دهد که نتایج آزمایش غیرطبیعی حاکی از التهاب باشد، حتی زمانی که وجود نداشته باشد.
آیا باید به‌طور منظم از نظر التهاب آزمایش شوید؟
در حال حاضر، آزمایش‌های التهاب بخشی از مراقبت‌های معمول پزشکی برای تمام بزرگسالان نیست و دستورالعمل‌های متخصصان آن را توصیه نمی‌کند.
آزمایش CRP برای ارزیابی خطر قلبی جهت کمک به تصمیم‌گیری در مورد مناسب بودن درمان پیشگیرانه برای برخی افراد (مانند افرادی که خطر حملهٔ قلبی متوسط دارند، یعنی نه زیاد و نه کم) تشویق می‌شود. با این حال، شواهد نشان می‌دهد که آزمایش CRP به ارزیابی‌هایی که با استفاده از عوامل خطر استاندارد، مانند سابقهٔ فشارخون بالا، دیابت، سیگار کشیدن، کلسترول بالا و سابقهٔ خانوادگی مثبت بیماری قلبی انجام می‌شود، اطلاعات نسبتاً کمی اضافه می‌کند.
تا کنون، تنها یک گروه وجود دارد که آزمایش معمول التهاب را برای تمام افراد بدون دلیل خاصی توصیه می‌کند: شرکت‌هایی که آزمایش‌های التهاب را مستقیماً به مصرف‌کنندگان می‌فروشند.
التهاب ممکن است خاموش باشد، پس چرا آزمایش نکنید؟
درست است که التهاب مزمن ممکن است علائم خاصی ایجاد نکند، اما جست‌وجوی شواهدی مبنی بر التهاب از طریق آزمایش خون بدون دلیل منطقی، بسیار کمتر از داشتن مراقبت‌های بهداشتی معمولی که علل رایج التهاب خاموش را غربال می‌کنند، کمک‌کننده است، از جمله این علل شامل موارد زیر می‌شود:
- اضافه‌وزن
- دیابت
- بیماری‌های قلبی عروقی (از جمله حملات قلبی و سکتهٔ مغزی)
- هپاتیت سی (C) و سایر عفونت‌های مزمن
- بیماری خودایمنی
ارزیابی استاندارد پزشکی برای بیشتر این شرایط نیازی به آزمایش التهاب ندارد. و اگر یکی از این شرایط را دارید، تیم پزشکی شما می‌تواند درمان‌های مناسب را توصیه کند.
سخن پایانی
آزمایش التهاب جای خود را در ارزیابی پزشکی و نظارت بر برخی شرایط سلامتی مانند آرتریت روماتوئید دارد. اما به‌وضوح به‌عنوان یک تست معمول برای تمام افراد مفید و مناسب نیست. یک رویکرد بهتر، اتخاذ عادت‌های سالم و دریافت مراقبت‌های پزشکی معمول است که می‌تواند شرایطی را که به التهاب مضر منجر می‌شود شناسایی و درمان کند.
منبع:
هنوز دیدگاهی ارسال نشده است.