آیا چاقی به کبد آسیب می‌زند؟
بیماری کبد چرب غیرالکلی شایع‌ترین علت بیماری کبد در ایالات متحدهٔ آمریکا است و تخمین زده می‌شود که یک‌چهارم بزرگسالان در جهان به آن مبتلا هستند. این بیماری با تجمع بیش‌از حد چربی در کبد مشخص می‌شود و معمولاً در افراد مبتلا به چاقی، قند خون بالا (دیابت)، سطوح غیرطبیعی کلسترول یا تری‌گلیسیرید یا فشارخون بالا رخ می‌دهد. این اختلالات اغلب با هم بروز می‌کنند و به صورت گروهی سندرم متابولیک نامیده می‌شوند. عبارت «غیر الکلی» در بیماری کبد چرب غیرالکلی برای تمایز آن از بیماری کبدی مرتبط با الکل، که آن نیز می‌تواند باعث چربی اضافی کبد شود، حائز اهمیت است.
چگونه چربی به کبد آسیب می‌رساند
در برخی افراد، چربی اضافی در کبد جمع می‌شود، اما ممکن است هیچ آسیبی به آن وارد نکند. با این حال، در حدود یک نفر از میان هر 20 نفر، چربی اضافی کبد باعث التهاب مزمن کبد می‌شود. این بیماری استئاتوهپاتیت غیرالکلی یا NASH نامیده می‌شود (عبارت “steato-” به معنای مربوط به چربی و “هپاتیت” به معنای التهاب کبد است).
مانند سایر بیماری‌های کبدی، مانند هپاتیت ویروسی یا بیماری کبدی مرتبط با الکل، التهاب مزمن ممکن است باعث آسیب مداوم شود که منجر به زخم‌های کبدی به نام فیبروز می‌شود. فیبروز شدید بدون توجه به علت آن سیروز نامیده می‌شود. افراد مبتلا به سیروز در معرض خطر نارسایی کبد و سرطان کبد هستند و ممکن است نیاز به پیوند کبد داشته باشند.
تشخیص کبد چرب
کلید پیشگیری از عوارض NASH، تشخیص زودهنگام و درمان آن پیش از آسیب جدی به کبد است. تشخیص زودهنگام امری مشکل است. معمولاً افراد هیچ علامتی از بیماری کبدی خود ندارند. اگر هر یک از اجزای سندرم متابولیک برای شما تشخیص داده شده‌است، باید با پزشک خود در مورد خطر ابتلا به NASH مشورت کنید.
دقیق‌ترین راه برای تشخیص NASH بیوپسی کبد است. اما برای جلوگیری از انجام بیوپسی‌های غیرضروری کبد، می‌توان از آزمایش خون و آزمایش‌های تصویربرداری برای تعیین اینکه چه کسانی در معرض خطر کم برای ابتلا به NASH هستند، استفاده کرد. آزمایشی مفید و غیرتهاجمی برای برخی افراد، الاستوگرافی کبد است، نوعی سونوگرافی خاص که میزان اسکار در کبد را تخمین می‌زند. الاستوگرافی می‌تواند به شناسایی افرادی که ممکن است از آزمایش‌های بیشتر با بیوپسی کبد سود ببرند، کمک کند. صرف نظر از وجود NASH، ورزش و داشتن رژیم غذایی سالم به درمان سندرم متابولیک و جلوگیری از عوارض بعدی کمک زیادی می‌کند.
کاهش وزن کلید پیشگیری از عوارض کبد چرب است
برای افرادی که اضافه‌وزن دارند یا چاق هستند، بهترین درمان برای NASH، کاهش وزن است. مطالعه‌ای برجسته نشان داد که از دست دادن 10 درصد از وزن بدن می‌تواند چربی کبد را کاهش دهد، التهاب را برطرف کند و به‌طور بالقوه جای زخم را بهبود بخشد. اخیراً، در متاآنالیزی منتشرشده در JAMA Internal Medicine، محققان داده‌های 22 مطالعه را که در آن بیماران به‌طور تصادفی به گروه‌های مداخلات برای کاهش وزن یا یک بازوی کنترل (بدون مداخله برای کاهش وزن یا با شدت پایین‌تر) تقسیم شده بودند، ترکیب کردند تا نگاه دقیق‌تری بر تأثیر کاهش وزن بر بیماری کبد چرب غیرالکلی داشته باشند.
آن متاآنالیز و سایر مطالعات تأیید کردند که کاهش وزن با برنامه‌های رفتاری، داروها یا جراحی کاهش وزن می‌تواند با موفقیت NASH را درمان کند. رژیم غذایی و ورزش اولین خط درمان است. حداقل 150 دقیقه فعالیت پمپاژ قلب در هفته توصیه می‌شود. در حالی که مشخص نیست کدام رژیم غذایی بهترین است، رژیم‌هایی که بر سبزیجات و غذاهای کامل تأکید دارند، مانند رژیم مدیترانه‌ای، گزینه‌های خوبی‌اند. صرف نظر از برنامهٔ دقیق، تغییرات سبک زندگی باید پایدار باشند و معمولاً بهتر است در طول زمان و به‌آرامی وزن کم کنید.
اگر با رعایت این مراحل، کاهش وزن کافی حاصل نشد، می‌توان جراحی کاهش وزن مانند اسلیو معده یا بای‌پس معده را درنظر گرفت. در حال حاضر هیچ داروی مورد تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا به‌طور خاص برای درمان NASH وجود ندارد، اما داروهایی که باعث کاهش وزن می‌شوند ممکن است مفید باشند. برای برخی افرادی که دیابت ندارند، مصرف ویتامین ای (E) می‌تواند به درمان NASH کمک کند. برای مبتلایان به دیابت، داروهای خاصی که سطح قند خون را بهبود می‌بخشند، مانند داروی تیازولیدین‌دیون پیوگلیتازون (Actos) و داروی مقلد اینکرتین لیراگلوتید (Saxenda) نیز ممکن است اثرات مفیدی بر روی کبد داشته باشند. هر تصمیمی در مورد داروهای NASH، از جمله استفاده از ویتامین ای، باید با مشورت پزشک انجام شود.
افراد مبتلا به NASH همچنین باید از کبد در برابر سایر علل التهاب کبد محافظت کنند. این به معنای پرهیز از مصرف الکل و اطمینان از واکسینه شدن در برابر ویروس‌های هپاتیت آ (A) و هپاتیت ب (B) است. در نهایت، هر فرد مبتلا به NASH نیز باید اجزای فردی سندرم متابولیک را که ممکن است داشته باشد شناسایی و درمان کند تا خطر بیماری قلبی و سکته را کاهش دهد.
آگاهی از کبد چرب ممکن است به رفع مشکلات سلامتی کمک کند
با شایع‌تر شدن چاقی، بیماری کبد غیرالکلی شیوع بیشتری پیدا کرده‌است و همچنین تشخیص داده نمی‌شود، چرا که معمولاً هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند. اما افزایش آگاهی می‌تواند منجر به تشخیص زودهنگام و پیشگیری از مشکلات جدی در آینده شود. خوشبختانه، تحقیقات فعال برای تعریف بهترین روش شناسایی افرادی که در معرض خطر هستند و توسعهٔ داروهای جدید برای درمان NASH ادامه دارد.
منبع:
آیا چاقی به کبد آسیب می‌زند؟ / آیا چاقی به کبد آسیب می‌زند؟ / آیا چاقی به کبد آسیب می‌زند؟
هنوز دیدگاهی ارسال نشده است.