برای سال‌ها، محصولات حاوی استامینوفن، مانند مسکن تیلنول، تا حد زیادی برای مصرف در دوران بارداری بی‌خطر تلقی می‌شدند. صد‌ها داروی بدون نسخه که به‌طور گسترده در دسترس‌اند، از جمله محصولات رایج سرماخوردگی، سرفه و آنفولانزا، حاوی استامینوفن هستند. جای تعجب نیست که حدود 65 درصد از زنان در ایالات متحده گزارش داده‌اند که در دوران بارداری برای تسکین سردرد یا کاهش کمردرد استامینوفن مصرف کرده‌اند.
اما اخیراً، گروهی از پزشکان و دانشمندان بیانیه‌ای اجماعی را در مجلهٔ Nature Reviews Endocrinology منتشر کرده و خواستار افزایش احتیاط در مورد استفاده از استامینوفن در بارداری شده‌اند. آن‌ها به شواهد فزاینده‌ای از پتانسیل این دارو برای ایجاد تداخل در رشد جنین اشاره کرده‌اند که احتمالاً اثرات طولانی‌مدت بر مغز، سیستم تولید مثل و ادرار و رشد دستگاه تناسلی بر جای می‌گذارد. درحالی‌که موضوعی که آن‌ها مطرح کرده‌اند، مهم است، شایان ذکر است که این نگرانی‌ها ناشی از مطالعات انجام‌شده در مطالعات مشاهده‌ای انسانی و حیوانی است. این نوع مطالعات نمی‌توانند ثابت کنند که استامینوفن دلیل اصلی هر یک از این مشکلات است.
در این مورد بیشتر بخوانید:
اختلال غدد درون‌ریز
استامینوفن به عنوان مختل‌کنندهٔ غدد درون‌ریز شناخته شده‌است. این بدان معنی است که با مواد شیمیایی و هورمون‌های دخیل در رشدِ سالم تداخل دارد و احتمالاً آن را از مسیر خارج می‌کند.
بر اساس این بیانیهٔ اجماع، برخی تحقیقات نشان می‌دهد که قرار گرفتن در معرض استامینوفن در دوران بارداری، به‌ویژه در دوز‌های بالا و یا استفادهٔ مکرر از آن، به‌طور بالقوه خطر بلوغ زودرس در دختران و یا مشکلات باروری در مردان مانند تعداد کم اسپرم را افزایش می‌دهد. همچنین با مسائل دیگری مانند بیضه‌های نزول‌نکرده و یا نقص مادرزادی به نام هیپوسپادیاس که در آن سوراخ نوک آلت تناسلی در جای مناسبی قرار ندارد، همراه است. همچنین ممکن است در اختلال کمبود توجه نقش داشته باشد و بر ضریب هوشی تأثیر منفی بگذارد.
خطر عوارضِ ناگوار کم است
اگر در دوران بارداری فعلی و یا گذشته استامینوفن مصرف کرده‌اید، ممکن است بسیار ترسناک به نظر برسد، به‌ویژه که احتمالاً همیشه این دارو را بی‌ضرر می‌دانستید. هرچند کارشناسان معتقداند که مهم است در دوران بارداری هنگام مصرف دارو‌های بدون نسخه و یا با نسخه، خطرات احتمالی را در نظر بگیرید، اما نباید وحشت نکنید.
دکتر کاترین ام. رکسرود، رئیس بخش سلامت زنان بخش پزشکی در بیمارستان زنان و بریگام وابسته به هاروارد می‌گوید: «خطر برای فرد کم است.»
اگر در دوران بارداری استامینوفن مصرف کرده‌اید، احتمال اینکه کودک شما هیچ عارضهٔ بدی نداشته باشد، زیاد است.
تحقیق در مورد این موضوع قطعی نیست. برخی از اطلاعات استفاده‌شده برای آگاهی دادن از بیانیهٔ اجماع، از مطالعات روی حیوانات و یا مطالعات انسانی با محدودیت‌های قابل‌توجه جمع‌آوری شده‌است. برای تأیید اینکه این دارو واقعاً باعث مشکلات سلامتی می‌شود و تعیین اینکه قرار گرفتن در معرض استامینوفن در چه دوره‌ای از بارداری و با چه میزانی ممکن است مضر‌ترین حالت باشد، تحقیقات بیشتری لازم است.
اقدامات معقول در صورت بارداری
تا زمانی که اطلاعات بیشتری در مورد این موضوع مشخص شود، این سه مرحله به محافظت از شما و کودکتان کمک می‌کند:
- در صورت امکان از مصرف استامینوفن در دوران بارداری خودداری کنید: پیش از این در طول مشاورهٔ قبل از بارداری و در دوران بارداری، دکتر رکسرود به بیماران در مورد استفاده از دارو‌های NSAID هشدار داده بود و به جای مصرف آن‌ها، مصرف استامینوفن را پیشنهاد کرده بود. دکتر رکسرود می‌گوید: «اکنون نیز می‌گویم که نگرانی‌هایی در مورد استفاده از استامینوفن در دوران بارداری مطرح شده‌است و توضیح می‌دهم که مصرف آن باید به موقعیت‌هایی محدود شود که واقعاً به آن نیاز است. به طور خلاصه، همیشه پیش از قورت دادن یک قرص، در نظر بگیرید که آیا واقعاً به آن نیاز دارید یا خیر.»
- با پزشک خود مشورت کنید: همیشه در مورد مصرف استامینوفن با پزشک خود مشورت کنید، به‌ویژه اگر قرار است برای مدت طولانی از دارو استفاده کنید. پزشک ممکن است موافق مصرف آن باشد چرا که بهترین گزینه است و یا جایگزین ایمن‌تری را به شما پیشنهاد کند.
- استفاده از استامینوفن را به حداقل برسانید: اگر در دوران بارداری نیاز به مصرف استامینوفن دارید، آن را برای مدت کم و با کمترین میزان مؤثر مصرف کنید تا از جنین در برابر عوارض جانبی آن محافظت کنید. دکتر رکسرود می‌گوید: «این توصیه در مورد کمترین میزان لازم برای کوتاه‌ترین زمان ممکن، به طور کلی مشاورهٔ خوبی برای استفاده از دارو‌های بدون نسخه، به‌ویژه در دوران بارداری است.»
در حالی که تمام این موارد توصیه‌های خوبی برای مصرف استامینوفن‌اند، اما مواقعی وجود دارد که مصرف نکردن آن خطرناک‌تر است. برای نمونه، اگر در دوران بارداری تب بالایی داشتید، که به جنین آسیب می‌رساند، ممکن است برای پایین آوردن تب به استامینوفن نیاز باشد. اگر در این شرایط پزشک مصرف استامینوفن را به شما توصیه کند، مزایای استفاده از آن بیشتر از خطرات احتمالی‌اش است.
منبع:
هنوز دیدگاهی ارسال نشده است.