نوع مناسب التهاب برای سیستم درمانی بدن شما ضروری است. اما التهاب مزمن ممکن است مشکل‌ساز باشد.
دکتر رابرت اچ. شمرلینگ، ویراستار پزشکی کتاب درک التهاب از انتشارات سلامت دانشگاه هاروارد و دانشیار پزشکی دانشکدهٔ پزشکی هاروارد می‌گوید: «مردم فکر می‌کنند که التهاب باید همیشه از بین برود، اما نقشی اساسی در بهبود و ترمیم آسیب‌ها برای ایمن و سالم نگه داشتن بدن شما ایفا می‌کند. بعضی از انواع التهاب خوب است. اما التهاب بیش‌ازحد مضر است. هدف این است که تشخیص دهیم چه زمانی التهاب به‌سادگی کار خود را انجام می‌دهد و چه زمانی ممکن است به‌طور بالقوه مشکلاتی ایجاد کند.»
علائم التهاب مانند چراغ موتور داشبورد خودرو است، به شما می‌گوید که چیزی اشتباه است و مشکل دارد. اما پاسخ شما هنگام دیدن چراغ قرمز داشبورد، این نیست که چراغ را بیرون بیاورید، چرا که مشکل خود چراغ نیست. در عوض باید به آنچه باعث روشن شدن چراغ شده‌است، توجه کنید. دکتر شمرلینگ می‌گوید: «در مورد التهاب هم همین‌طور است. التهاب به شما می‌گوید که اتفاق بزرگ‌تری در حال وقوع است که نیاز به توجه و در صورت لزوم برطرف کردن دارد.»
التهاب حاد و مزمن
دو نوع التهاب وجود دارد: حاد و مزمن. مردم بیشتر با التهاب حاد آشنا هستند. این التهاب، قرمزی، گرما، تورم و درد در اطراف بافت‌ها و مفاصل است که در پاسخ به یک آسیب، مانند زمانی که قسمتی از بدن زخم می‌شود، رخ می‌دهد. هنگامی که بدن آسیب می‌بیند، سیستم ایمنی بدن گلبول‌های سفید خون را آزاد می‌کند تا آن ناحیه را احاطه و از آن محافظت کنند.
دکتر شمرلینگ می‌گوید: «التهاب حاد نحوهٔ مبارزهٔ بدن با عفونت‌ها و کمک به تسریع روند بهبودی است. به این ترتیب، التهاب خوب است چرا که از بدن محافظت می‌کند.» در صورت ابتلا به ویروسی مانند سرماخوردگی و یا آنفلوآنزا همین فرایند صورت می‌گیرد.
در مقابل، زمانی که التهاب بیش‌ازحد بالا می‌رود و برای مدتی طولانی باقی می‌ماند، و سیستم ایمنی به پمپاژ گلبول‌های سفید خون و پیام‌رسان‌های شیمیایی که این فرایند را طولانی‌تر می‌کند ادامه می‌دهد، به عنوان التهاب مزمن شناخته می‌شود. دکتر شمرلینگ می‌گوید: «از دید بدن، در این حالت بدن در معرض حملهٔ مداوم است، بنابراین سیستم ایمنی به‌طور نامحدود به مبارزه ادامه می‌دهد.»
هنگامی که این اتفاق می‌افتد، گلبول‌های سفید ممکن است در نهایت به بافت‌ها و اندام‌های سالم مجاور حمله کنند. برای نمونه اگر اضافه‌وزن دارید و سلول‌های چربی احشایی بیشتری دارید، که نوعی چربی عمیق است که اندام‌های شما را احاطه کرده‌است، سیستم ایمنی ممکن است آن سلول‌ها را به عنوان تهدید ببیند و با گلبول‌های سفید به آن‌ها حمله کند. هرچه مدت بیشتری اضافه‌وزن داشته باشید، بدن شما مدت بیشتری در حالت التهاب باقی می‌ماند.
تحقیقات نشان داده‌است که التهاب مزمن با بیماری قلبی، دیابت، سرطان، آرتریت و بیماری‌های روده مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو مرتبط است.
با این حال، ازآنجاکه التهاب مزمن ممکن است برای مدت طولانی ادامه یابد، دانستن تأثیر دقیق آن آسان نیست. دکتر شمرلینگ می‌گوید: «این سناریوی مرغ و تخم‌مرغ است. آیا التهاب مزمن خطر ابتلا به این بیماری‌ها را افزایش می‌دهد یا عارضه‌ای جانبی است؟ این مورد همیشه مشخص نیست.»
تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید
در اینجا اقدامات دیگری وجود دارد که می‌توانید برای پیشگیری و کاهش التهاب مزمن انجام دهید:
- اگر هنگام مسواک زدن و یا نخ دندان کشیدن، لثه‌های شما خونریزی می‌کند، ممکن است التهاب لثه داشته باشید. برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنید و مراقبت‌های بهداشتی دهان و دندان خود را افزایش دهید.
- میزان سطح کلسترول خون خود را بررسی کنید. مقادیر بالای کلسترول LDL یا بد ممکن است منجر به پاسخ التهابی در شریان‌ها شود و جریان خون را محدود کند.
- سیگار را ترک کنید، چرا که سموم ناشی از دود سیگار ارتباط مستقیمی با التهاب دارد.
چه زمانی باید نگران باشیم
دکتر شمرلینگ می‌گوید: «در بیشتر مواقع، لازم نیست زیاد نگران التهاب حاد باشید. می‌توانید از مسکن‌های بدون نسخه برای کمک به کاهش علائم و یا از کمپرس سرد برای کاهش تورم استفاده کنید. در غیر این صورت، معمولاً بهتر است اجازه دهیم التهاب کار خود را برای کمک به بهبودی انجام دهد.»
البته ممکن است علت التهاب حاد نیاز به درمان داشته باشد. برای نمونه عفونت باکتریایی ممکن است به آنتی‌بیوتیک نیاز داشته باشد، بنابراین اگر تب یا علائم قابل‌توجهی مانند درد شدید یا تنگی نفس دارید، به پزشک مراجعه کنید.
مقابله با التهاب مزمن دشوارتر است. مشکل این است که التهاب مزمن اغلب نامرئی است، چرا که علائم فیزیکی واضحی را مانند التهاب حاد نشان نمی‌دهد.
بنابراین چگونه می‌توانید از التهابی که لزوماً نمی‌توانید آن را ببینید یا احساس کنید، پیشگیری کرده و یا آن را کاهش دهید؟
تنها راه تشخیص التهاب مزمن، ارزیابی آن توسط پزشک است. او علائم شما را بررسی می‌کند، معاینه‌ای فیزیکی انجام می‌دهد و شاید خون شما را برای بررسی علائم التهاب آزمایش کند.
در غیر این صورت، بهترین رویکرد پیشگیری از بیماری‌های مرتبط با التهاب مزمن است. دکتر شمرلینگ می‌گوید: «این به اصول اولیه به معنای حفظ بدن در محدودهٔ وزن سالم، انتخاب رژیم غذایی خوب و سالم، خواب کافی و ورزش منظم باز می‌گردد.»
آزمایشی برای بررسی التهاب
چگونه متوجه می‌شوید که التهاب مزمن دارید؟ آزمایش خون، پروتئین تولیدشده توسط کبد، پروتئین واکنشی سی (CRP) را که در پاسخ به التهاب افزایش می‌یابد، اندازه‌گیری می‌کند. سطح CRP بین 1 تا 3 میلی‌گرم در لیتر خون، اغلب نشان‌دهندهٔ سطح پایین و در عین حال التهاب مزمن است. سرعت رسوب گلبول قرمز یکی دیگر از آزمایش‌های خون برای بررسی التهاب است، که اغلب برای افراد مبتلا به بیماری‌های التهابی مانند آرتریت روماتوئید استفاده می‌شود.
غذای درست بخورید و بیشتر تحرک داشته باشید
رژیم غذایی و ورزش تأثیر بسیار زیادی بر مدیریت التهاب مزمن دارد چرا که هر دو به کنترل وزن و بهبود خواب کمک می‌کنند.
شواهدی در دست نیست که نشان دهد نوع خاصی از رژیم غذایی بتواند از التهاب مزمن جلوگیری کند. با این حال، برخی از غذاها با تقویت یا مهار پاسخ التهابی مرتبط هستند. این غذاها همچنین با کاهش خطر مشکلات مربوط به التهاب مزمن مانند بیماری قلبی، افزایش وزن و سرطان ارتباط دارند.
برای نمونه مصرف غذاهای حاوی قندهای ساده مانند نوشابه، آب‌میوه‌های حاوی قند افزوده، نوشیدنی‌های ورزشی، گوشت فراوری‌شده و کربوهیدراتهای تصفیه‌شده مانند نان سفید و پاستا را کاهش دهید و یا حذف کنید. دکتر شمرلینگ می‌گوید: «این غذاها سطح قندخون را افزایش می‌دهند که منجر به پرخوری و افزایش وزن می‌شود.»
همچنین، غذاهای سرشار از آنتی‌اکسیدان‌های معروف به پلی‌فنول‌ها را بیشتر مصرف کنید که التهاب را کاهش می‌دهند. برای نمونه می‌توان به انواع توت‌ها، گیلاس، آلو، انگور قرمز، پیاز، زردچوبه، چای سبز و سبزیجات دارای برگ سبز تیره مانند اسفناج و کلم‌پیچ اشاره کرد.
ورزش منظم به محافظت در برابر بیماری‌های مرتبط با التهاب مزمن، به‌ویژه بیماری قلبی و چاقی کمک می‌کند. مطالعه‌ای در سال 2017 در مورد مغز، رفتار و ایمنی نشان داد که تنها 20 دقیقه ورزش با شدت متوسط برای نمونه راه رفتن روی تردمیل، می‌تواند اثر ضدالتهابی داشته باشد.
منبع:
هنوز دیدگاهی ارسال نشده است.