تشخیص

پزشک شما با پرسیدن سوالات دقیق در مورد علائم شما و انجام معاینه ی فیزیکی کار را شروع خواهد کرد. این معاینه ی اولیه احتمالاً شامل موارد زیر خواهد بود:

• معاینه انگشتی رکتوم. پزشک یک انگشت را وارد رکتوم شما خواهد کرد تا بزرگی پروستات شما را بررسی کند.
• آزمایش ادرار. آنالیز نمونه ی ادرار شما به رد کردن عفونت و سایر مشکلاتی که علائم مشابه با بزرگی غده‌ی پروستات ایجاد می‌کنند، کمک می کند.
• آزمایش خون. نتایج آن ممکن است نشان دهنده ی مشکلات کلیوی باشد.
• آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) خون. PSA ماده ای است که در پروستات تولید می شود. وقتی پروستات بزرگ می شود سطح PSA افزایش می یابد. اما، افزایش سطح PSA می تواند ناشی از اقدامات طبی بر روی پروستات، عفونت و جراحی اخیر یا سرطان پروستات باشد.

پس از آن، پزشک ممکن است توصیه کند آزمایش های بعدی برای کمک به تایید پروستات بزرگ شده و رد کردن سایر وضعیت ها انجام شود. این آزمایش ها شامل موارد زیر می شود:

• آزمایش جریان ادرار. شما در یک ظرف متصل به یک حسگر، ادرار می کنید که این حسگر قدرت و میزان جریان ادرار شما را می سنجد. نتایج آزمایش کمک می کند متوجه شویم که وضعیت شما در طول زمان بهتر یا بدتر می شود.
• آزمایش حجم ادرار باقی مانده. این آزمایش مشخص می کند که آیا شما مثانه ی خود را به طور کامل تخلیه می کنید یا نه. در این آزمایش پس از ادرار کردن، به کمک سونوگرافی یا با وارد کردن یک سوند به مثانه ی شما مقدار ادرار باقی‌مانده در مثانه سنجیده می‌شود.
• ثبت ادرار 24 ساعته. ثبت تکرر و میزان ادرار ممکن است به ویژه در زمانی مفید باشد که بیشتر از یک سوم از دفع ادراری روزانه ی شما در شب رخ می دهد.

اگر شرایط شما پیچیده تر باشد، پزشک شما ممکن است موارد زیر را توصیه کند:

• سونوگرافی ترانس رکتال. یک آشکارساز (پروب) سونوگرافی در رکتوم شما قرار می گیرد تا پروستات شما را بسنجد و ارزیابی کند.
• بیوپسی پروستات. سوزن راهنمای سونوگرافی ترانس رکتال برای برداشتن نمونه بافت (بیوپسی) پروستات استفاده می شود. بررسی این بافت می تواند به پزشک شما در تشخیص یا رد کردن سرطان پروستات کمک کند.
• یورودینامیک و بررسی جریان ادرار. یک کاتتر (سوند) از طریق مجرای ادراری به مثانه ی شما وارد می شود. آب- یا با شیوع کمتر، هوا- به تدریج به مثانه ی شما تزریق می شود. سپس پزشک شما می تواند فشار مثانه را اندازه بگیرد و مشخص کند که عضلات مثانه شما چگونه کمک می کند. این مطالعات معمولاً فقط در مردان مشکوک به مشکلات عصبی و مردانی که قبلاً اقدامات طبی بر روی پروستات خود داشته اند و هنوز علائم دارند، انجام می شود.
• سیستوسکوپی. یک وسیله ی منعطف نوری (سیستوسکوپ) به درون مجرای ادرار وارد می شود که به پزشک امکان دیدن داخل مجرای ادرار و مثانه را می دهد. پیش از انجام این آزمایش به شما بی حسی موضعی داده می شود.

 

درمان

طیف گسترده‌ای از درمان‌ها برای پروستات بزرگ شده وجود دارد که شامل دارو، درمان‌هایی با حداقل تهاجم و جراحی می‌شود. بهترین گزینه درمانی به عوامل مختلفی بستگی دارد که شامل موارد زیر می‌شود:

• اندازه‌ی پروستات شما
• سن شما
• وضعیت کلی سلامتی شما
• میزان ناراحتی که تجربه می‌کنید

اگر علائم شما قابل تحمل است، ممکن است تصمیم بگیرید درمان را به تعویق بیندازید و تنها علائم خود را پایش کنید. در مورد برخی مردان، علائم بدون درمان بهبود می‌یابد.

 

دارو

دارو معمول‌ترین درمان برای علائم خفیف تا متوسط بزرگی پروستات است که شامل این گزینه‌ها می‌شود:

• مسدود کننده آلفا. این داروها عضلات گردن مثانه و فیبرهای عضلانی پروستات را به حالت استراحت در می‌آورد و ادرار کردن را آسان‌تر می‌کند. مهارکننده‌های آلفا- مثل آلفوزوسین تامسولوسین – معمولاً در مردانی که پروستات کوچکتری دارند، به سرعت جواب می‌دهند. عوارض جانبی آن‌ها ممکن است شامل سرگیجه و یک وضعیت بی خطر که در آن منی به جای خروج از آلت تناسلی به سمت مثانه بر می‌گردد (انزال معکوس) می‌شود.
• مهارکنندگان 5 آلفا ردوکتاز. این داروها از طریق جلوگیری از تغییرات هورمونی که منجر رشد پروستات می‌شود، پروستات را کوچک می‌کند. این داروها – که شامل فیناستراید – ممکن است برای تاثیرگذاری نیاز به 6 ماه زمان داشته باشد. عوارض جانبی آنها انزال معکوس می باشد.
• دارو درمانی ترکیبی. اگر هیچ یک از این داروها به تنها اثربخش نباشد، پزشک شما ممکن است استفاده‌ی همزمان از یک مسدودکننده‌ی آلفا و مهار کننده‌ی 5-آلفا ردوکتاز را توصیه کند.
• سیلدنافیل. مطالعات پیشنهاد می‌کند که این دارو، که برای درمان اختلال نعوظ کاربرد دارد، می‌تواند بزرگی پروستات را درمان کند.

 

درمان‌هایی با حداقل تهاجم یا جراحی

درمان‌هایی با حداقل تهاجم یا جراحی ممکن است در شرایط زیر توصیه شود:

• علائم شما متوسط تا شدید باشند.
• دارو باعث بهبودی علائم شما نشده باشد.
• دچار انسداد مجرای ادراری، سنگ مثانه، خون در ادرار یا مشکلات کلیوی شده باشید.
• شما درمان قطعی را ترجیح ‌دهید.

در صورتی که هر یک از شرایط زیر را دارید، درمان‌هایی با حداقل تهاجم یا جراحی توصیه نمی‌شود:

• عفونت درمان نشده‌ی مجرای ادراری
• بیماری تنگی مجرای ادراری
• سابقه‌ی پرتودرمانی پروستات یا جراحی مجرای ادراری
• یک اختلال عصبی، نظیر بیماری پارکینسون یا MS

هر گونه اقدام طبی بر روی پروستات ممکن است منجر به ایجاد عوارض جانبی شود. بر حسب نوع اقدام طبی که شما انتخاب می‌کنید، عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• حرکت عقب‌گرد منی به سمت مثانه به جای آلت تناسلی در طی انزال (انزال معکوس)
• دشواری موقتی در ادرار کردن
• عفونت مجرای ادراری
• خونریزی
• اختلال نعوظ
• بسیار به ندرت، از دست دادن کنترل مثانه (بی اختیاری ادرار)

انواع مختلفی از روش‌های با حداقل تهاجم یا درمان‌های جراحی وجود دارد.

 

برداشتن پروستات از طریق مجرای ادراری (TURP)

یک ابزار نوری به مجرای ادراری شما وارد می‌شود و جراح همه‌ی بخش‌های پروستات به جز بخش بیرونی آن را بر می‌دارد. TURP عموماً به سرعت علائم را بر طرف می‌کند و جریان ادراری بیشتر مردان پس از این اقدام طبی به زودی قوی‌تر می‌شود. پس از TURP ممکن است به طور موقتی برای تخلیه‌ی مثانه نیازمند استفاده از سوند ادراری باشید.

 

برش پروستات از طریق مجرای ادراری (TUIP)

یک ابزاری نوری به مجرای ادراری شما وارد می‌شود و جراحی یک با دو برش کوچک در غده‌ی پروستات شما ایجاد می‌کند که باعث می‌شود عبور ادرار از مجرای ادراری تسهیل شود. این جراحی ممکن است در شرایطی که پروستات شما بزرگی خفیف تا متوسط دارد یک گزینه باشد، به ویژه اگر مشکلات سلامتی دارید که منجر به پر خطر بودن سایر جراحی‌ها می‌شود.

 

گرمادرمانی میکروویو از طریق مجرای ادراری (TUMT)

پزشک شما یک الکترود مخصوص از طریق مجرای اداری به ناحیه‌ی پروستات وارد می‌کند. انرژی میکروویو از الکترود بخش داخلی غده‌ی پروستات بزرگ شده را تخریب می‌کند که منجر به کوچک شدن پروستات و آسان شدن عبور ادرار می‌شود. TUMT ممکن است تنها بخشی از علائم شما را برطرف کند و ممکن است مدتی طول بکشد تا شما نتایج را مشاهده کنید. این جراحی به طور معمول تنها بر روی پروستات‌های کوچک در شرایط ویژه انجام می‌شود، زیرا ممکن است درمان مجدد ضروری باشد.

 

تخریب سوزنی از طریق مجرای ادراری (TUNA)

در این اقدام طبی، یک ابزار به مجرای ادراری شما وارد می‌شود که به پزشک امکان می‌دهد سوزن‌ها را در غده‌ی پروستات شما قرار دهد. امواج رادیویی از طریق سوزن‌ها عبور می‌کند، آن را گرم می‌کند و بافت اضافی پروستات را که منجر به انسداد جریان ادرار شده است، تخریب می‌کند. TUNA ممکن است در موارد انتخابی یک گزینه باشد، اما این اقدام طبی دیگر به ندرت استفاده می‌شود.

 

لیزر درمانی

یک لیزر پر انرژی بافت پروستات بزرگ شده را تخریب می‌کند یا بر می‌دارد. لیزر درمانی عموماً بلافاصله علائم را برطرف می‌کند و خطر کمی از نظر عوارض جانبی دارد. لیزر درمانی را می‌توان در مردانی استفاده کرد که به دلیل مصرف داروهای رقیق کننده‌ی خون، نباید سایر اقدامات طبی بر روی پروستاتشان انجام شود.

گزینه‌های لیزر درمانی شامل موارد زیر می‌شود:

• اقدامات طبی تخریبی. این اقدامات طبی بافت انسدادی پروستات را تبخیر می‌کند تا جریان ادرار افزایش پیدا کند. نمونه‌هایی از آن شامل تبخیر انتخابی نوری (PVP) و تخریب پروستات با لیزر هولمیوم (HoLAP) می‌شود. اقدامات طبی تخریبی می‌تواند منجر به بروز علائم آزردگی ادراری پس از جراحی شود، بنابراین در شرایط نادر ممکن است یک اقدام طبی برداشتن توده ممکن است لازم باشد.
• اقدامات طبی هسته درآوری. در اقدامات طبی هسته درآوری، نظیر هسته درآوری پروستات با لیزر هولمیوم (HoLEP)، عموماً تمام بافت پروستات که جریان ادرار را مسدود می‌کند، برداشته می‌شود و از رشد مجدد بافت جلوگیری می‌شود. بافت برداشته شده را می‌توان از نظر سرطان پروستات یا سایر وضعیت‌ها بررسی کرد. این اقدامات مشابه برداشتن باز پروستات است.

 

بالابردن مجرای ادراری پروستاتی (PUL)

از تگ‌های جراحی برای فشردن اطراف پروستات به منظور افزایش جریان ادراری استفاده می‌شود. این اقدام طبی ممکن است در شرایطی که شما علائم مجرای ادرای تحتانی دارید، توصیه شود. PUL همچنین ممکن است مردانی توصیه شود که نگران تأثیر درمان بر اختلال نعوظ و مشکلات انزالی هستند، زیرا PUL در مقایسه با TURP، تأثیر بسیار کمی بر انزال و عملکرد جنسی می‌گذارد.

 

برداشتن باز پروستات (پروستاتکتومی)

جراح یک برش در بخش تحتانی شکم شما ایجاد می‌کند تا به پروستات برسد و بافت آن را بردارد. پروستاتکتومی معمولاً در صورتی انجام می‌شود که پروستات شما بسیار بزرگ باشد، مثانه‌ی شما آسیب دیده باشد یا عوامل خطر دیگری وجود داشته باشد. جراحی معمولاً نیازمند بستری کوتاه مدت در بیمارستان است و با خطر بیشتر نیاز به تزریق خون همراه است.

 

مراقبت  و پیگیری

مراقبت پیگیری شما به روش‌های خاصی که برای درمان پروستات بزرگ شده‌ی شما به کار رفته است، بستگی دارد.

اگر لیزر درمانی تخریبی یا تخریب سوزنی از طریق مجرای ادراری یا درمان میکروویو از طریق مجرای ادراری داشته‌اید، پزشک شما ممکن است توصیه کند به مدت 7 روز جسم‌های سنگین بلند نکنید یا ورزش شدید انجام ندهید. اگر پروستاتکتومی باز داشته اید، ممکن است فعالیت شما به مدت 6 هفته محدود باشد.

 

سبک زندگی و درمان‌های خانگی

برای کمک به کنترل علائم یک پروستات بزرگ شده، سعی کنید که:

• مصرف نوشیدنی‌ها را در شب محدود کنید. یک تا دو ساعت پیش از خوابیدن چیزی ننوشید تا مجبور نباشید نیمه شب برای دستشویی رفتن بیدار شوید.
• مصرف کافئین و الکل را محدود کنید. این‌ها می‌توانند منجر به افزایش تولید ادرار شوند، مثانه را تحریک کنند و علائم را بدتر کنند.
• مصرف داروهای ضد احتقان و آنتی هیستامین‌ها (ضد حساسیت) را محدود کنید. این داروها گروه عضلات دور مجرای ادراری را که کنترل کننده‌ی جریان ادرار هستند، منقبض می‌کنند و ادرار کردن را مشکل می‌کنند.
• وقتی احساس دفع ادرار دارید فوراً به دستشویی بروید. بیش از اندازه صبر کردن عضلات مثانه‌ی شما را بیش از حد متسع می‌کند و منجر به آسیب می‌شود.
• زمان‌های دستشویی رفتن را از قبل برنامه ریزی کنید. سعی کنید در زمان‌های مشخص در طول روز – مثلاً هر 4 یا 6 ساعت- ادرار کنید تا مثانه را «مجدداً آموزش دهید». این امر می‌تواند به ویژه در صورتی که تکرر و فوریت ادرار شدید داشته باشید، مفید باشد.
• یک رژیم غذایی سالم را دنبال کنید. چاقی با پروستات بزرگ شده همراهی دارد.
• فعال بمانید. عدم فعالیت منجر به احتباس ادراری می‌شود. حتی مقدار کمی فعالیت می‌تواند به کاهش مشکلات ادراری ناشی از پروستات بزرگ شده کمک کند.
• ادرار کنید – و پس از مدت کوتاهی مجدداً ادرار کنید. این تمرین به عنوان ادرار کردن دوگانه شناخته می‌شود.
• گرم بمانید. دماهای سردتر می‌تواند منجر به احتباس ادراری شود و فوریت ادراری را افزایش دهد.

 

طب سنتی

هیچ داروی گیاهی برای درمان پروستات بزرگ شده تأیید نشده است.