بهترین رژیم لاغری

امروزه با توجه به تغییر سبک زندگی و افزایش کم‌تحرکی، افراد به منظور کاهش وزن و چربی‌سوزی به سراغ رژیم‌های متنوعی می‌روند. برخی از این رژیم‌ها سالم بوده و توسط متخصصان تغذیه و زیر نظر آنان قابل اجرا می‌باشند. یکی از این رژیم‌ها که احتمالاً نام آن را هم شنیده‌اید، رژیم غذایی روزه‌داری یا ناشتایی است. در این بخش می‌خواهیم بدانیم ماهیت این رژیم چیست و چگونه می‌تواند به افراد در کاهش وزن کمک کند؟

بدین منظور برنامهٔ اینستاکلینیک محب در گفت‌وگوی زنده با دکتر محمد امیدی، فوق تخصص بیماری‌های غدد و متابولیسم، این سؤال را مطرح کرد که “رژیم غذایی ناشتایی چیست و چه فوایدی دارد؟” ایشان در پاسخ گفتند:

بحث ما در مورد رژیم‌های غذایی است که هم برای بدن safe (ایمن) هستند و هم مفید می‌باشند. یکی از رژیم‌های غذایی که مطالعات زیادی در مورد آن وجود دارد و بسیار توصیه می‌شود، رژیم ناشتایی‌های متناوب یا Modified Alternate Day Fasting  است. در واقع همان رژیمی می‌باشد که در بین افراد تحت عنوان رژیم روزه‌داری شناخته می‌شود که بر طبق آن مثلاً افراد چند ساعتی را غذا می‌خورند و سپس دوره‌ٔ طولانی غذا نمی‌خورند.

شاید این کار را از طرف خود و بدون آگاهی انجام دهند، اما مطالعات قوی پشت این داستان وجود دارد. از این نظر مفید است که فرد یک ساعاتی از روز را چیزی نخورد و با این کار آن مکانیسمِ درونیِ تولیدِ کتون در بدن فعال شود. به علاوه خودِ آن کتون‌های تولید‌شده نیز، اثرات بسیار مفیدی را در بدن خواهند داشت. زمانی که ما به هر علتی بدن را در شرایط گرسنگی قرار دهیم و بدن کتون تولید کند، کاری که کتون انجام می‌دهد این است که اشتها را کم کند، یعنی کتون‌ها از طریق تأثیری که دارند و هورمون‌هایی که فعال می‌کنند، اشتها را کاهش می‌دهند. درحقیقت فرد کم می‌خورد و اشتهای وی کم می‌شود و این برخلاف فردی است که به سراغ غذا‌های زیادی می‌رود و اشتهای وی زیاد می‌شود.

زمانی که فرد کم می‌خورد و در بدن او کتون تولید می‌شود، اول این کتون‌ها اشتها را کم می‌کنند و دوم اینکه کتون‌ها در بدن اثراتِ بسیار بسیار مفیدی دارند، یکی از اثراتِ مفیدِ آن‌ها، جلوگیری از پروتئین‌سازی است و برعکس تمام پروتئین‌های ناسالمی که در بدن تولید شده، توسط بدن خورده می‌شوند و مسئله‌ٔ سوم، در مورد اثراتی است که روی حافظه دارد.

پس یکی از بهترین رژیم‌هایی که در حال حاضر توصیه می‌شود، Modified Alternate Day Fasting  یا رژیم‌هایی که به طور متناوب فرد خود را ناشتایی می‌دهد، می‌باشد.

در این رژیم سه روش داریم، مثلاً اینکه فرد ساعت‌هایی را غذا بخورد و یک دوره‌ٔ طولانی در طول روز نخورد، یا اینکه یک روز غذا بخورد و یک روز نخورد و یا حتی دو روز غذا بخورد و یک روز را نخورد. به هر روشی که بتوان این کار را انجام داد، رژیمی نیست که در دوره‌ٔ محدودی بتوانیم آن را انجام بدهیم. در واقع یک تغییر سبک زندگی می‌باشد و مانند رژیم کتوژنیک نیست که مثلاً بیشترین مدت زمانی که برای آن توصیه می‌شود، از سه هفته تا سه ماه است. رژیم کتوژنیک بیشتر از این قابل استفاده نیست زیرا مطالعه‌ای پشتِ آن نیست و هم، زمانی که طولانی می‌شود اثرات مفید آن در بدن تبدیل به اثرات مضر می‌شود.

ایشان در پاسخ به سؤالی با این مضمون که “آیا در این دوره‌ٔ طولانی که فرد غذا نمی‌خورد یا اینکه یک روز را می‌خورد و روز بعد را نمی‌خورد، فقط وعده‌های اصلی از رژیم غذایی وی حذف می‌شوند و او میان وعده‌هایی مانند میوه‌جات را می تواند مصرف کند؟” گفتند:

نه این‌طور نیست، سه روش برای این رژیم وجود دارد، یکی از این روش‌ها این است که فرد بین 6 تا 8 ساعت در روز برای خوردن آزاد است و بین 16 تا 18 ساعت در روز فقط آب و مایعات می‌تواند بخورد و حتی میوه هم نباید مصرف شود. باید کاملاً Fast (حالت روزه‌داری و غذا نخوردن) باشد، اگر مواد ‌غذایی مثل میان‌وعده و میوه‌جات را بخورند، عملاً تبدیل به مواد مورد نیاز بدن می‌شوند و سیستم کتوژنسیس بدن فعال نمی‌شود و فرد نه کاهش وزن  و نه اثرات غیر‌متابولیک خواهد داشت.

بر فرض به فرد می‌گویند که یک روز در غذا خوردن آزاد است و یک روز دیگر آزاد نیست که یا نمی‌تواند بخورد و اجازه ندارد این کار را انجام دهد، یا اینکه اگر اجازه دارد که بخورد، 25% کالریِ روزانه‌ای که می‌تواند بخورد را در آن روز و در یک وعده می‌تواند بخورد، مثلاً امروز کامل همه‌ٔ وعده‌ها را می‌خورد و فردا فقط ناهار را صرف می‌کند. برای مثال اگر میزان کالری که باید تحت نظر همکاران تغذیه بخورد، 2000 کیلو‌کالری باشد، خوردن 500 کالری کافی است.