بیماری مزمن کلیه که به آن نارسایی مزمن کلیه هم گفته می‌شود، عبارت است از: فقدان تدریجی عملکرد کلیه. کلیه مواد زائد و مایعات اضافه را از خون فیلتره می‌کند؛ سپس این مواد از طریق ادرار از بدن دفع می‌شوند. هنگامی که بیماری مزمن کلیه به مرحله‌ی پیشرفته برسد، میزان مایعات، الکترولیت‌ها و مواد زائد در بدن می‌تواند به سطح خطرناکی افزایش پیدا کند.درمان بیماری مزمن کلیه بر روی کاهش سرعت پیشروی آسیب کلیوی، با کنترل عوامل ایجادکننده‌ی آن، تمرکز دارد. در مراحل اولیه می تواند درمان نارسایی کلیه بدون دیالیز را انجام داد.

برای آشنایی کامل این مقاله را مطالعه کنید : بیماری نارسایی مزمن کلیه : علائم، علل، تشخیص و درمان 

بسته‌ به علت ایجاد بیماری، بعضی از بیماری‌های کلیه قابل درمان هستند؛ با این وجود، بیماری مزمن کلیه غالباً درمانی ندارد. گاهی اوقات می توان درمان نارسایی کلیه بدون دیالیز را انجام داد.

درمان معمولاً شامل اقداماتی می‌شود که به کنترل نشانه‌ها و علایم، کاهش عوارض ثانویه و کاستن از سرعت پیشروی بیماری کمک می‌کنند. اگر کلیه‌هایتان به شدت آسیب دیده‌باشند، احتمالاً نیازمند اقدامات درمانی برای آخرین مرحله‌ی بیماری کلیه می‌باشید.

درمان علت بیماری نارسایی کلیه

پزشک‌تان در جهت کاهش یا کنترل علت ایجاد بیماری کلیه‌ی شما اقدام خواهدکرد. گزینه‌های درمانی، بسته به علت ایجاد بیماری، متفاوت هستند؛ ولی حتی با وجود کنترل علت بیماری، مثلاً: فشار خون بالا، ممکن است آسیب کلیوی مدام شدیدتر شود.

درمان عوارض ثانویه

می‌توان با کنترل عوارض ثانویه‌ی بیماری نارسایی کلیه، آسایش فرد را بیشتر نمود. درمان عوارض ثانویه شامل موارد زیر می‌شود:

• داروهای کاهنده‌ی فشار خون. افراد مبتلا به بیماری نارسایی کلیه ممکن است مبتلا به فشار خون بالایی باشند که به تدریج هم بالاتر رود. پزشک شما ممکن است داروهایی را تجویز نماید که سبب کاهش فشار خون – مثل: بازدارنده‌های آنزیم تبدیل‌کننده‌ی آنژیوتانسین (ACE) و بلوک‌کننده‌های گیرنده‌ی آنژیوتانسین II – و حفظ عملکرد کلیه شوند. داروهای کاهنده‌ی فشار خون در ابتدا می‌توانند سبب کاهش عملکرد کلیه و تغییر سطح الکترولیت‌ها شوند، به همین دلیل ممکن است برای نظارت بر وضعیت‌تان، مکرراً لازم باشد که آزمایش دهید. پزشک‌تان همچنین ممکن است داروهای ادرارآور (دیورتیک) و یک رژیم غذایی کم‌نمک را برایتان تجویز کند.
• داروهای کاهنده‌ی سطح کلسترول. ممکن است پزشک‌تان داروهایی به نام استاتین‌ها را برای کاهش سطح کلسترول شما تجویز نماید. سطح کلسترول بد در افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه، اغلب بالاست؛ این موضوع می‌تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی را در آنان افزایش دهد.
• داروهایی برای درمان کم‌خونی. در شرایط خاص، پزشک ممکن است مکمل‌های هورمون اریتروپویتین – گاهی با آهنِ افزوده – را تجویز نماید. این مکمل‌ها به تولید بیشتر گویچه‌های سرخ کمک می‌کنند و این امر می‌تواند سبب کاهش ضعف و خستگی مفرط مرتبط با کم‌خونی شود.
• داروهایی برای کاهش ورم. در افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه ممکن است مایعات احتباس یابند؛ این موضوع می‌تواند منجر به ورم پاها و بالا رفتن فشار خون شود. مصرف داروهای ادرارآور می‌تواند باعث بازگشت مایعات بدن به حالت تعادل شود.
• داروهایی برای محافظت از استخوان‌ها. پزشک‌تان ممکن است به منظور محافظت از استخوان‌های ضعیف و کاهش خطر شکستگی، مکمل‌های کلسیم و ویتامین D را تجویز کند. همچنین احتمالاً داروهای متصل‌شونده به فسفات (phosphate binder) نیز برای کاهش فسفات خون و محافظت از عروق خونی در برابر آسیب ناشی از توده‌های کلسیم (کلسیفیکاسیون) برایتان تجویز شود.
• یک رژیم غذایی کم‌پروتئین برای به حداقل رساندن مواد زائد خون. در جریان ایجاد پروتئین‌ها از مواد غذایی مصرفی، مواد زائدی حاصل می‌شوند که کلیه‌ها باید آن‌ها را از خون فیلتره کنند؛ برای کاستن از کار کلیه‌ها، پزشک‌تان ممکن است به شما بگوید که مواد پروتئینی کم‌تری مصرف نمایید. او همچنین ممکن است شما را به یک رژیم‌شناس ارجاع دهد تا راه‌های کاهش پروتئین مصرفی با وجود داشتن رژیم غذایی سالم را به شما آموزش دهد.

احتمالاً پزشک‌تان به شما بگوید که باید هر چند وقت یکبار مجدداً مراجعه کنید تا بررسی شود که بیماری نارسایی کلیه‌تان ثابت مانده یا پیشرفت کرده‌است.

سبک زندگی و درمان‌های خانگی

بعنوان بخشی از درمان بیماری مزمن کلیه، پزشک‌تان ممکن است به منظور حمایت از کلیه‌ها و کاستن از کار آن‌ها، برایتان یک رژیم غذایی ویژه تجویز نماید. از پزشک‌تان درخواست کنید که شما را به یک رژیم‌شناس ارجاع دهد تا رژیم غذایی فعلی‌تان را بررسی کرده و رژیم‌هایی را برای کاستن از کار کلیه‌ها به شما پیشنهاد دهد.

بسته به وضعیت، عملکرد کلیه‌ها و سلامت کلی شما، رژیم‌شناس ممکن است موارد زیر را پیشنهاد دهد:

• از مصرف خوراکی‌هایی با نمک افزوده بپرهیزید. با خودداری از مصرف خوراکی‌هایی که حاوی نمک افزوده هستند – غذاهای آماده‌ای مثل: غذاهای منجمد، کنسروهای سوپ و فست‌فودها -، مقدار سدیم ورودی روزانه‌ی خود را کاهش دهید. از دیگر غذاهایی که نمک افزوده دارند، میتوان به اسنک‌های نمکی، سبزیجات کنسروشده و گوشت و پنیرهای پروسس‌شده اشاره کرد.
• خوراکی‌های کم‌پتاسیم مصرف کنید. رژیم‌شناس ممکن است به شما توصیه کند در هر وعده‌ی غذایی از خوراکی‌های کم‌پتاسیم استفاده کنید. خوراکی‌های پرپتاسیم عبارتند از: موز، پرتقال، سیب زمینی، اسفناج و گوجه فرنگی. خوراکی‌های کم‌پتاسیم هم شامل: سیب، کلم برگ، هویج، لوبیا سبز، انگور و توت فرنگی می‌شوند. توجه داشته‌باشید که بسیاری از جایگزین‌های نمک، حاوی پتاسیم هستند، بنابراین اگر به نارسایی کلیه مبتلا هستید، باید بطور کلی از مصرف آن‌ها خودداری کنید.
• مقدار پروتئین مصرفی خود را محدود کنید. رژیم‌شناس مقدار مناسب پروتئینی را که شما روزانه به آن نیاز دارید محاسبه کرده و بر اساس این مقدار، به شما توصیه‌هایی می‌کند. مواد غذایی پرپروتئین شامل: گوشت لخم، تخم مرغ، شیر، پنیر و لوبیا می‌باشند. سبزیجات، میوه‌ها، نان و غلات نیز جزو مواد غذایی کم‌پروتئین هستند.

مقالات مشابه

چگونه ترک پوستی را درمان کنیم؟

یکی از علل شایع زوال عقل

برنامه‌ای برای انجام حرکات کششی آسان