دیالیز به طور کلی به دو شکل همودیالیز (دیالیز خونی) و دیالیز صِفاقی انجام می‌شود. همودیالیز به منظور خارج نمودن مواد زائد، تنظیم حجم مایعات بدن، تنظیم الکترولیت‌ها، ثبات محیط داخلی بدن، خروج مواد سمی و توکسین‌ها از بدن انجام می‌شود. فرایند دیالیز شامل سوراخ کردن عروق (قراردادن فیستول) برای خارج ساختن خون از بدن (طرف شریانی) و عبور آن از میان دستگاه دیالیز و سپس وسیله‌ای برای باز گرداندن خون به داخل بدن بیمار (طرف وریدی) می‌باشد. رعایت برخی نکات باعث افزایش طول عمر فیستول دیالیز می‌شود.
دستیابی به عروق برای همودیالیز:
همودیالیز به دو شکل موقت و دائم انجام می‌شود بنابراین برای انجام این کار از مسیرسازی عروقی به دو نوع کلی استفاده می‌گردد:
- دسترسی عروقی موقت یا کوتاه مدت شامل شانت و کاتتریزاسیون (شالدون)
- دسترسی عروقی طولانی مدت یا دائمی شامل فیستول و گِرافت شریانی – وریدی
مراقبت کلی از فیستول و یا گرافت بین شریان و ورید:
شما برای انجام همودیالیز به فیستول یا گرافت خود که ارتباطی است بین شریان و ورید و موجب دسترسی بهتر به جریان خون می‌شود، نیاز دارید. لذا با رعایت نکات ذیل می‌توانید باعث افزایش عمر فیستول دیالیز شوید یا عمر گرافت خود را طولانی‌تر نموده و از عوارضی مانند عفونت و از کار افتادن آن جلوگیری نمایید:
- بعد از ایجاد فیستول شریانی – وریدی برای جلوگیری از تورم، تا چند هفته عضو را بالا نگهدارید.
- لازم است هر دو روز یکبار پانسمان محل جراحی تعویض شود و در صورت نشت خون یا عفونت، حتماً به پزشک مربوطه مراجعه نمایید.
- برای کشیدن بخیه محل جراحی، حتماً با پزشک مربوطه هماهنگ شود.
- تا زمان کشیدن بخیه‌ها، هنگام حمام کردن از خیس نشدن محل جراحی اطمینان حاصل نمایید.
- جهت بالا بردن کارایی (افزایش جریان خون فیستول) در دستی فیستول در آن قرار گرفته است با استفاده از خمیر مجسمه‌سازی ورزش های لازم را انجام دهید.
کسب اطلاعات بیشتر به این مقاله مراجعه کنید: دیالیز: معرفی، شیوه انجام و مراقبت‌های لازم یا آشنایی با دیالیز صفاقی در این مقاله : دیالیز صفاقی
مراقبت از فیستول یا گرافت قبل، در حین و پس از دیالیز :
- در زمان شروع همودیالیز از طریق فیستول و یا گرافت شریانی-وریدی، با پزشک خود مشورت کنید و تا زمانی که پزشک اجازه انجام همودیالیز از طریق آنها را نداده، اقدام به استفاده از آن ننمایید.
- علائمی مثل بی‌حسی، خارش، درد، عفونت و یا هر نوع برجستگی غیر طبیعی عروق و محل سوزن‌ها را به پزشک یا پرستار دیالیز خود گزارش کنید.
- بعد از کشیدن سوزن‌ها پس از دیالیز به منظور پیشگیری از خونریزی ناشی از هپارین کردن (رقیق کردن خون) باید موضع چندین دقیقه محکم فشار داد.
- قبل از هر دیالیز، دست فیستول دار را با آب و صابون بشویید. بعد از دیالیز از فشار مناسب در محل خروج سوزن‌ها برای بند آمدن خون استفاده نمایید.
- می‌توانید در روز دیالیز از کمپرس سرد و روزهای بعد، از کمپرس گرم در محل تزریق و عروق استفاده کنید، مراقب باشید روی فیستول کمپرس نگذارید.
منبع :
- کتاب مراقبت‌های پرستاری در دیالیز و پیوند کلیه
- کتاب مراقبت‌های ویژه پرستاری
هنوز دیدگاهی ارسال نشده است.