بیماری کیست بیکر

بیماری کیست بیکر (Baker’s cyst) نوعی کیست پر از مایع است که سبب ایجاد یک برجستگی و احساس تنگی در پشت زانو می‌شود. درد ناشی از این کیست می‌تواند در حین فعالیت یا هنگامی که زانویتان را به‌طور کامل خم می‌کنید یا می‌کشید، شدیدتر شود.

کیست بیکر، که به آن کیست پشت زانو هم گفته می‌شود، معمولاً درنتیجه‌ٔ مشکلات مربوط به مفصل زانو، مانند آرتریت یا پارگی غضروف، رخ می‌‌دهد. هر دوی این مشکلات می‌توانند سبب شوند که زانوی شما مقدار زیادی مایع تولید کند و درنتیجه کیست بیکر ایجاد شود.

بیماری کیست بیکر ممکن است سبب ایجاد ورم و موجب ناراحتی شما شود. البته معالجه‌ٔ بیماری زمینه‌ایِ احتمالی معمولاً علائمتان را تسکین می‌دهد.

 

علائم

در بعضی موارد کیست بیکر دردی ایجاد نمی‌کند و ممکن است متوجه آن نشوید. اما نشانه‌ها و علائم آن شامل موارد زیر است:

  • ورم پشت زانو، و گاهی ورم سایر بخش‌های پا
  • درد زانو
  • خشکی مفصل و ناتوانی در خم کردن کامل زانو

این علائم ممکن است پس از فعالیت یا بر اثر ایستادن‌ طولانی‌مدت بدتر شوند.

 

زمان مراجعه به پزشک

اگر پشت زانویتان ورم کرده و در آن نقطه درد دارید، به پزشک مراجعه نمایید. البته در موارد نادر، وجود یک برجستگی در پشت زانو ممکن است حاکی از مشکلی جدی‌تر باشد و صرفاً یک کیست پر از مایع ساده نباشد.

 

علل

مایعی روان‌کننده به نام مایع سینوویال به حرکت آزادانه‌ٔ پا کمک می‌کند و اصطکاک بین بخش‌های متحرک زانو را کاهش می‌دهد.

گاهی‌ اوقات زانو بیش‌ازحد مایع سینوویال تولید می‌کند؛ این مایع در پشت زانو تجمع می‌یابد (بورسای خلف زانو) و کیست بیکر را ایجاد می‌کند. این تولید بیش‌ازحد می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:

  • التهاب مفصل زانو، مثلاً در انواع مختلف آرتریت
  • آسیب‌دیددگی زانو، مثلاً بر اثر پارگی غضروف

 

عوارض ثانویه

در موارد نادر، کیست بیکر می‌ترکد و مایع سینوویال به ناحیه‌ٔ پشت ساق نشت می‌کند و موجب مشکلات زیر می‌شود:

  • تیرکشیدن زانو
  • ورم پشت ساق
  • گاهی‌ اوقات قرمزی پشت ساق یا احساس جاری شدن مایع به سمت پشت ساق

 

این علائم بسیار شبیه علائمی هستند که بر اثر وجود لخته‌ٔ خون در ورید ساق پا ایجاد می‌شود. اگر در پشت ساق خود دچار قرمزی و تورم شده‌اید، لازم است فوری به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید که به مشکلی جدی دچار نیستید.

 

 

تشخیص

کیست بیکر را غالباً می‌توان با معاینه تشخیص داد. البته چون بعضی از علائم کیست بیکر شبیه علائم بیماری‌های جدی‌تر، مثل لخته‌ٔ خون، آنوریسم یا تومور است، پزشک ممکن است روش‌های عکس‌برداری غیرتهاجمی را برایتان تجویز کند، مانند:

  • سونوگرافی
  • رادیوگرافی (اشعه‌ٔ ایکس)
  • تصویرسازی تشدید مغناطیسی (MRI)

 

درمان

گاهی اوقات کیست بیکر خودبه‌خود برطرف می‌شود. البته اگر کیست بزرگ و دردناک باشد، پزشک ممکن است روش‌های درمانی زیر را برایتان تجویز نماید:

  • داروها. پزشک ممکن است یک داروی کورتیکواستروئیدی، مانند کورتیرزون، را به زانویتان تزریق کند تا التهاب آن را کاهش دهد؛ این کار ممکن است سبب کاهش درد شود ولی همیشه از عود کیست جلوگیری نمی‌کند.
  • خارج کردن مایع. پزشک ممکن است با استفاده از یک سوزن، مایع را از مفصل زانویتان خارج کند. این فرآیند آسپیراسیون سوزنی نام دارد و هدایت سوزن معمولاً به‌کمک سونوگرافی انجام می‌شود.
  • فیزیوتراپی. استفاده از کیسه‌های یخ، بانداژ و عصای زیربغل ممکن است به کاهش درد و تورم کمک کند. همچنین کاستن از دامنه‌ٔ حرکتی و انجام تمرینات تقویت‌کنندهٔ عضلات اطراف زانو ممکن است سبب کاهش علائم و حفظ عملکرد زانو شود.

 

در صورت امکان، پزشک بیماری زمینه‌ایِ مسبب کیست را معالجه می‌کند. اگر پزشک تشخیص دهد که پارگی غضروف باعث تولید بیش‌ازحد مایع سینوویال شده ‌است، ممکن است به‌منظور خارج کردن یا ترمیم غضروف پاره‌شده برایتان عمل جراحی تجویز کند.

مواردی از کیست بیکر که بر اثر استئوآرتریت (آرتروز) ایجاد شده‌اند، معمولاً با درمان آرتریت برطرف می‌گردند. عمل جراحی در این موارد به‌ندرت لازم می‌شود.

 

سبک زندگی و درمان‌های خانگی

اگر پزشک تشخیص دهد که عامل ایجاد کیست، آرتریت است، ممکن است توصیه‌های زیر را برایتان داشته ‌باشد:

  • از روش R.I.C.E استفاده کنید. RICE سرواژه‌ای است از حرف اول واژگان Rest (استراحت)، Ice (یخ)، Compression (فشردگی) و Elevation (بالا بردن). به پایتان استراحت بدهید. روی زانویتان یخ بگذارید. زانویتان را با یک بانداژ یا زانوبند ببندید. و در صورت امکان، پایتان را – به‌ویژه در هنگام شب – بالا نگه ‌دارید.
  • از مسکن‌های بدون نسخه استفاده کنید. داروهایی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن سدیم، استامینوفن و آسپرین، می‌توانند سبب تسکین درد شوند. از توضیحات نوشته‌شده روی بسته‌ٔ دارو پیروی کنید و بیشتر از دوز پیشنهادی، دارو را مصرف نکنید.
  • فعالیت جسمی خود را کاهش دهید. با این کار مفصل زانویتان کمتر تحریک می‌شود. پزشکتان می‌تواند به شما بگوید که چه مدت لازم است فعالیت‌های خود را کاهش دهید؛ او همچنین ممکن است تمرینات جایگزینی را در دوره‌ٔ کاهش فعالیت به شما پیشنهاد کند.

 

پزشکانی که به شما کمک می کنند

همه

بر اساس بیمارستان

بر اساس تخصص