از دست دادن حس بویایی

حس بویایی بیش از یک هدف را بر عهده دارد؛ نه تنها برای فرد امکان لذت بردن از عطرهای مختلف را فراهم می‌کند، بلکه او را از خطرات احتمالی مانند دود یا نشت گاز نیز آگاه می‌کند.

از دست دادن بویایی می‌تواند جزئی (هیپوسمی) یا کامل (آنوسمی) باشد و بسته به علت ممکن است موقت یا دائمی باشد. اگرچه از بین رفتن حس بویایی به ندرت علامتی از یک بیماری جدی است، اما حتی از بین رفتن جزئیِ حس بویایی نیز باعث از دست رفتن میل به خوردن می‌شود، که احتمالاً می‌تواند کاهش وزن، سوء تغذیه یا حتی افسردگی را در پی داشته باشد.

 

علل

سرماخوردگی معمولی همراه با گرفتگی بینی شایع‌ترین علت برای از دست دادن جزئی و موقتی حس بویایی است. گرفتگی مجاری بینی، به ویژه در اثر پولیپ یا شکستگی بینی نیز شایع است. روند طبیعی افزایش سن نیز می‌تواند باعث از بین رفتن حس بویایی شود که ممکن است پیشرفت کرده و کامل و دائمی شود.

 

بو چیست؟

بو هنگامی به وجود می‌آید که مولکول‌های منفردی که در هوا معلق می‌شوند، استنشاق شده و به گیرنده‌های واقع در غشای مخاطی بینی می‌چسبند و اعصابی را که مستقیماً به مغز متصل هستند، تحریک می‌کنند. بروز هرگونه مشکل در این سیستم بویایی – گرفتگی یا انسداد در بینی، التهاب غشا، آسیب عصبی یا تغییر عملکرد مغز – توانایی طبیعی فرد در بویایی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

در حالی که از دست دادن کامل حس بویایی نسبتاً نادر است و علل معمول آن با گذشت زمان بهبود می‌یابد، گاهی اوقات علائم آنقدر شدید هستند که منجر به بروز مشکلات و سختی‌های قابل توجهی می‌شوند. حس بویایی سالم برای چشایی دقیق و لذت بردن از غذا لازم است. از دست دادن این حس می‌تواند باعث از دست رفتن میل به خوردن شود که به طور بالقوه کاهش وزن، سوء تغذیه یا حتی افسردگی را در پی دارد.

 

وجود اختلالاتی در پوشش داخلی بینی

مواردی که باعث تحریک یا گرفتگی موقتی غشای مخاطی داخلی بینی می‌شود، شایع‌ترین علل از بین رفتن بویایی است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

این مشکل که می‌تواند ناشی از سرماخوردگی، حساسیت‌ها یا عفونت‌های سینوسی باشد، معمولاً پس از گذشت چند روز خود به خود برطرف می‌شود. در صورت عدم بازگشت حس بویایی، برای جلوگیری از بروز وضعیت‌های جدی‌تر با پزشک خود مشورت کنید.

بسته به علت، از دست دادن بویایی برخی مواقع قابل درمان است. پزشک می‌تواند برای درمان عفونت باکتریایی برای شما آنتی‌بیوتیک تجویز کند و یا گرفتگی‌هایی را که منجر به مسدود شدن مجرای بینی شما شده است برطرف کند.

در دیگر موارد، از بین رفتن حس بویایی می‌تواند دائمی باشد. به ویژه بعد از 60 سالگی، بیشتر در معرض خطر از دست دادن حس بویایی هستید.