تشخیص

 

در طی معاینه‌ی فیزیکی، پزشک مفاصل‌تان را برای یافتن ورم، قرمزی و گرمی بررسی خواهدکرد. او همچنین از شما خواهدخواست که مفاصل خود را حرکت دهید تا ببیند این کار را چگونه انجام می‌دهید.

بسته به نوع آرتریت احتمالی، پزشک تعدادی از تست‌های زیر را برایتان تجویز می‌کند.

 

تست‌های آزمایشگاهی

 

آنالیز نمونه‌های مختلف مایعات بدن می‌تواند به تعیین نوع آرتریت کمک کند. مایعاتی که بیشتر مورد آنالیز قرار می‌گیرند شامل: خون، ادرار و مایع مفصلی می‌شوند. به‌منطور نمونه‌گیری از مایع مفصلی پزشک ناحیه‌ی مدنظر را تمیز و بی‌حس می‌کند و  سپس سوزنی را وارد فضای مفصلی می‌کند تا مقداری از مایع را خارج کند.

 

عکس‌برداری

 

با این تست‌ها می‌توان مشکلات داخل مفصل شما که ممکن است عامل ایجاد علایم‌تان باشند را تشخیص داد. روش‌های عکس‌برداری شامل موارد زیر هستند:

• رادیوگرافی (اشعه‌ی ایکس). در رادیوگرافی برای تهیه‌ی تصاویری از استخوان‌ها، از دوزهای پایین تشعشعات استفاده می‌شود. با استفاده از اشعه‌ی ایکس می‌توان فقدان غضرف، آسیب‌ استخوانی و استخوان‌رُست (استئوفیت) را مشاهده کرد. شاید نتوان با اشعه‌ی ایکس آسیب‌های آرتریتی اولیه را تشخیص داد ولی از این روش غالباً برای بررسی سیر پیشروی بیماری استفاده می‌شود.
• توموگرافی رایانه‌ای (CT اسکن). در CT اسکن، به کمک اشعه‌ی ایکس تصاویری از زوایای مختلف گرفته می‌شود و سپس این تصاویر با هم ترکیب می‌شوند تا نماهایی مقطعی از ساختارهای داخلی بدن ایجاد شود. CT اسکن می‌تواند هم استخوان و هم بافت‌های نرم اطراف آن را نشان دهد.
• تصویرسازی تشدید مغناطیسی (MRI)، با بهره‌گیری از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی قدرتمند، تصاویر مقطعی دقیق‌تری از بافت‌های نرم، از جمله: غضروف، تاندون و رباط ایجاد می‌کند.
• سونوگرافی. در این تکنولوژی برای ایجاد تصویر از بافت‌های نرم، غضروف و بورساها (ساختارهای حاوی مایع در مجاورت استخوان) از امواج پرفرکانس استفاده می‌شود. در آسپیراسیون‌ها و تزریقات هم سونوگرافی را به‌منظور هدایت سوزن بکار می‌برند.

 

درمان بیماری آرتریت

 

درمان آرتریت بر روی تسکین علایم و تقویت عملکرد مفاصل تمرکز دارد. ممکن است پیش از آنکه روش درمانی مناسب شما تعیین شود، لازم باشد روش‌های مختلفی را امتحان کنید یا ترکیبی از آن‌ها را بکار ببرید.

 

داروها

 

داروهای بکاررفته در درمان آرتریت بسته به نوع این بیماری، متفاوت هستند. داروهای رایج مورد استفاده عبارتند از:

• مسکن‌ها. این داروها به کاهش درد کمک می‌کنند ولی تأثیری بر التهاب ندارند. یکی از انواع بدون‌ نسخه‌ی آن‌ها استامینوفن می‌باشد.
• داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs). این داروها علاوه بر درد، التهاب را نیز کاهش می‌دهند. یکی از انواع بدون نسخه‌ی آن‌ها ایبوپروفن می‌باشد. بعضی از انواع آن‌ها هم تنها با تجویز پزشک قابل تهیه هستند.

داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی می‌توانند سبب تحریک معده و افزایش خطر ابتلا به حمله‌ی قلبی یا سکته‌ی مغزی شوند. بعضی از این داروها به شکل کرم یا ژل در دسترسند و می‌توان آن‌ها را روی مفاصل مالید.

• داروهای ضدروماتیسمی اصلاح‌کننده‌ی بیماری (DMARDs). این داروها سبب کاهش یا توقف تهاجم سیستم ایمنی بدن به مفاصل می‌شوند. داروهای ضدروماتیسمی اصلاح‌کننده‌ی بیماری را غالباً برای معالجه‌ی آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) بکار می‌برند. از این داروها می‌توان به متوترکسات (methotrexate) و هیدروکسی کلروکین (hydroxychloroquine) اشاره کرد.
• اصلاح‌کننده‌های پاسخ بیولوژیک. این داروها که معمولاً به‌همراه داروهای ضدروماتیسمی اصلاح‌کننده‌ی بیماری (DMARDs) بکار می‌روند، به‌طریق ژنتیکی به‌گونه‌ای مهندسی شده‌اند که مولکول‌های پروتئینی مختلفی که در پاسخ ایمنی نقش دارند را مورد هدف قرار دهند.

انواع مختلفی از اصلاح‌کننده‌های پاسخ بیولوژیک وجود دارد؛ یکی از انواع رایج آن‌ها مهارکننده‌های فاکتور نکروزدهنده تومور (TNF) می‌باشد. از این مهارکننده‌ها می‌توان اتانرسپت (etanercept) و اینفلیکسی‌مب (infliximab) را نام برد.

• کورتیکواستروئیدها. این کلاس از داروها سیستم ایمنی را سرکوب کرده و سبب کاهش التهاب می‌شوند. از این داروها می‌توان به پردنیزون (prednisone) و کورتیزون (cortisone) اشاره کرد. کورتیکواستروئیدها را می‌توان بصورت خوراکی مصرف کرد یا اینکه آن‌ها را مستقیماً به مفصل دردناک تزریق نمود.

 

تراپی

 

فیزیوتراپی می‌تواند در معالجه‌ی بعضی از انواع آرتریت مؤثر باشد. انجام تمرینات ورزشی می‌تواند باعث افزایش دامنه‌ی حرکتی و تقویت عضلات مجاور مفصل شود. در بعضی از موارد ممکن است استفاده از آتل یا برِیس (زانوبند و …) تجویز گردد.

 

عمل جراحی

 

اگر روش‌های کنسرواتیو مؤثر واقع نشدند، پزشک‌ ممکن است برایتان عمل جراحی تجویز نماید. عمل‌های جراحی شامل موارد زیر می‌شوند:

• ترمیم مفصل. در بعضی موارد به‌منظور کاهش درد یا بهبود عملکرد، می‌توان سطوح مفصلی را صاف و بازآرایی کرد. این عمل معمولاً به‌شیوه‌ی آرتروسکوپیک – از طریق ایجاد برش‌های کوچکی در مفصل – انجام می‌شود.
• جایگزینی مفصل. در این عمل، مفصل آسیب‌دیده برداشته‌می‌شود و توسط یک مفصل مصنوعی جایگزین می‌گردد. این عمل را بیشتر برای جایگزینی مفصل لگن و زانو بکار می‌برند.
• فیوژن (خشک‌ کردن) مفصل. این عمل بیشتر برای مفاصل کوچک‌تر – مثل: مفاصل مچ دست، قوزک پا یا انگشتان – استفاده می‌شود. در عمل فیوژن مفصل، انتهای دو استخوان را در محل مفصل برمی‌دارند و سپس این دو استخوان را به هم قفل می‌کنند تا اینکه سرانجام با یکدیگر یک واحد سخت و محکم را تشکیل دهند.

 

همچنین بخوانید: آشنایی با مداخلات درمانی؛ جراحی تعویض مفصل زانو

 

سبک زندگی و درمان‌های خانگی

 

در بسیاری از موارد می‌توان شدت علایم آرتریت را با اقدامات زیر کاهش داد:

• کاهش وزن. اگر چاق هستید، می‌توانید با کاهش وزن، فشار وارده بر مفاصل تحمل‌کننده‌ی وزن را کاهش دهید. این کار ممکن است تحرک‌تان را افزایش دهد و آسیب‌دیدگی‌های بعدی مفصل را محدود نماید.
• ورزش. انجام تمرینات ورزشی می‌تواند به انعطاف‌پذیرنگه‌داشتن مفاصل کمک کند. شنا و ایروبیک آبی می‌توانند گزینه‌های مناسبی باشند؛ زیرا نیروی شناوری آب سبب کاهش فشار وارده بر مفاصل تحمل‌کننده‌ی وزن می‌شود.
• گرما و سرما. استفاده از پدهای حرارتی یا کیسه‌های یخ ممکن است سبب تسکین علایم ناشی از آرتریت شود.
• وسایل کمکی. استفاده ار عصا، کفی‌های طبی، واکر، توالت فرنگی و سایر وسایل کمکی می‌تواند از مفاصل شما حفاظت کند و توانایی‌تان را در انجام فعالیت‌های روزمره افزایش دهد.

 

روش‌های درمانی جایگزین

 

بسیاری از افراد برای معالجه‌ی آرتریت، به روش‌های درمانی جایگزین (طب سنتی و …) روی می‌آورند؛ هرچند مدرک محکم چندانی در اثبات مؤثر بودن این روش‌ها وجود ندارد.