تشخیص

تست‌ها و فرآیندهایی که در تشخیص نوروبلاستوما به‌کار می‌روند عبارت‌اند از:

• معاینه‌ٔ فیزیکی. پزشک برای یافتن نشانه‌ها و علائم مختلف فرزندتان را معاینه می‌کند. او همچنین در مورد عادات و رفتارهای فرزندتان سؤالاتی از شما می‌پرسد.
• آزمایش ادرار و خون. با این آزمایش‌ها می‌توان علت علائمی را که فرزندتان تجربه می‌کند پیدا کرد. از آزمایش ادرار می‌توان برای بررسی وجود سطوح بالای مواد شیمیایی ناشی از کاتکول‌آمین‌های تولیدشده توسط سلول‌های نوروبلاستوما استفاده کرد.
• عکس‌برداری. در عکس‎برداری ممکن است توده‌ای را مشاهده کرد که احتمال دارد تومور باشد. روش‌های عکس‌برداری شامل: امواج فراصوت (سونوگرافی)، توموگرافی رایانه‌ای (CT اسکن)، متایدوبنزیل‌گوانیدین اسکن (MIBG scan)، تصویرسازی تشدید مغناطیسی (MRI) و … است.
• برداشتن یک نمونه‌ٔ بافتی برای بررسی. در صورت وجود توده در بدن فرزندتان، ممکن است پزشک نمونه‌ای از آن را برای بررسی‌های آزمایشگاهی بردارد (بیوپسی). تست‌های اختصاصی انجام‌شده بر نمونه‌ٔ بافتی می‌تواند نشان دهد که کدام نوع سلول‌ها در تومور درگیرند و ویژگی‌های ژنتیکی مخصوص سلول‌های سرطانی چیست. این اطلاعات به پزشک کمک می‌کند که روش درمانی مناسبی را برای فرزندتان اتخاذ کند.
• برداشتن نمونه‌ای از مغز استخوان برای بررسی. برای بررسی گسترش نوروبلاستوما به مغز استخوان (ماده‌ٔ اسفنجی داخل استخوان‌های بزرگ بدن که سلول‌های خونی در آنجا ساخته می‌شوند)، فرزندتان ممکن است تحت بیوپسی یا آسپیراسیون مغز استخوان قرار گیرد. به منظور برداشتن نمونه‌ای از مغز استخوان برای بررسی، سوزنی را وارد استخوان لگن یا کمر او می‌کنند.

 

مرحله(استیج)بندی

پس از تشخیص نوروبلاستوما پزشک ممکن است به منظور تعیین وسعت سرطان و بررسی گسترش آن به اندام‌های دور (مرحله‌بندی)، تست‌های بیشتری برای فرزندتان تجویز کند. تعیین مرحلهٔ (استیج) سرطان به پزشک در انتخاب درمان‌ مناسب کمک می‌کند.

 

درمان

پزشک بر اساس عوامل متعددی که بر پیش‌آگهی فرزندتان تأثیر می‌گذارند، برنامه‌ای درمانی را تجویز می‌کند. این عوامل شامل: سن فرزندتان، مرحلهٔ (استیج) سرطان، نوع سلول‌های درگیر در سرطان و ناهنجاری‌های ژنی و کروموزومی است.

پزشک با استفاده از این اطلاعات، سرطان فرزند شما را در یکی از سه دسته‌ٔ کم‌خطر، با خطر متوسط و پرخطر قرار می‌دهد. روش درمان نوروبلاستومای فرزندتان به این بستگی دارد که سرطان در کدام دسته قرار می‌گیرد.

 

عمل جراحی

جراح‌ با استفاده از اسکالپل و سایر ابزارها سلول‌های سرطانی را خارج می‌کند. در کودکانی که نوروبلاستومای کم‌خطر دارند، عمل جراحی ممکن است تنها درمان مورد نیاز باشد.

محل و اندازه‌ٔ تومور است که تعیین می‌کند آیا می‌توان آن را به‌طور کامل خارج کرد یا خیر. ریسک خارج کردن تومورهایی که در مجاورت اندام‌های حیاتی (مثل: ریه‌ها یا نخاع) قرار دارند، بسیار بالاست.

در نوروبلاستومای با خطر متوسط و پرخطر، جراحان سعی می‌کنند هر اندازه از تومور را که می‌توانند، خارج کنند. برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باقیمانده هم از سایر روش‌های درمانی، مثل: شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی، استفاده می‌شود.

 

شیمی‌درمانی

در شیمی‌درمانی از مواد شیمیایی برای نابود کردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. شیمی‌درمانی سلول‌هایی را که به سرعت رشد می‌کنند (مانند: سلول‌های سرطانی)، مورد هدف قرار می‌دهد. متأسفانه این روش به سلول‌های سالمی که رشد سریع دارند (مثل: سلول‌های فولیکول مو و دستگاه گوارش) هم آسیب می‌زند و می‌تواند عوارض جانبی به دنبال داشته باشد.

کودکان مبتلا به نوروبلاستومای با خطر متوسط اغلب قبل از عمل جراحی ترکیبی از داروهای شیمی‌درمانی دریافت می‌کنند تا احتمال خارج کردن کل تومور افزایش یابد.

کودکان مبتلا به نوروبلاستومای پرخطر معمولاً قبل از عمل جراحی و قبل از پیوند مغز استخوان، دوزهای بالایی از داروهای شیمی‌درمانی دریافت می‌کنند تا اندازه‌ٔ تومورشان کاهش یابد و سلول‌های سرطانی‌ای که به بخش‌های دیگر بدن گسترش یافته‌اند، نابود شوند.

 

پرتودرمانی

در پرتودرمانی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی از پرتوهای پرانرژی، مثل: اشعه‌ٔ ایکس، استفاده می‌شود.

اگر عمل جراحی یا شیمی‌درمانی در کودکان مبتلا به نوروبلاستومای کم‌خطر یا با خطر متوسط مؤثر واقع نشود، از پرتودرمانی استفاده می‌کنند. کودکان مبتلا به نوروبلاستومای پرخطر هم ممکن است پس از شیمی‌درمانی و جراحی، تحت پرتودرمانی قرار بگیرند تا از بازگشت سرطان آن‌ها جلوگیری شود.

پرتودرمانی عمدتاً بر ناحیه‌ای از بدن تأثیر می‌گذارد که به سوی آن نشانه رفته است، البته طی آن بعضی از سلول‌های سالم هم ممکن است بر اثر تشعشعات آسیب ببینند. عوارض جانبی این روش به مقدار تشعشعات مورد استفاده و محل برخورد آن‌ها بستگی دارد.

 

پیوند مغز استخوان

کودکان مبتلا به نوروبلاستومای پرخطر ممکن است پیوندی از سلول‌های بنیادی مغز استخوان خود را دریافت کنند (پیوند اتولوگ مغز استخوان).

قبل از پیوند مغز استخوان (که به آن پیوند سلول‎های بنیادی هم گفته‌ می‌شود) کودک تحت فرآیندی قرار می‌گیرد که سلول‌های بنیادی را از خونش فیلتره و جمع‌آوری می‌کند. این سلول‌های بنیادی برای استفاده‌های بعدی ذخیره می‌شوند. سپس دوزهای بالای داروهای شیمی‌درمانی به او داده می‌شود تا سلول‌های سرطانی باقیمانده نابود شوند. بعد سلول‌های بنیادی به بدن فرزندتان تزریق می‌شوند تا سلول‌های خونی جدید و سالم را ایجاد نمایند.

 

ایمونوتراپی

داروهای مورد استفاده در ایمونوتراپی به سیستم ایمنی بدن سیگنال‌هایی می‌دهند تا بهتر با سلول‌های سرطانی مبارزه کنند. کودکان مبتلا به نوروبلاستومای پرخطر ممکن است داروهایی دریافت کنند که سیستم ایمنی بدن آن‎ها را برای از بین بردن سلول‌های نوروبلاستوما تحریک می‌کند.

 

روش‌های درمانی جدیدتر

پزشکان در حال مطالعه بر نوع جدیدی از پرتودرمانی هستند که ممکن است به کنترل نوروبلاستومای پرخطر کمک کند. در این روش درمانی از فرم رادیواکتیو ماده‌ای شیمیایی به نام متایدوبنزیل‌گوانیدین (MIBG) استفاده می‌شود. با تزریق MIBG به جریان خون، این ماده به سوی سلول‌های نوروبلاستوما می‌رود و تشعشعاتی از خود آزاد می‌سازد.

گاهی اوقات MIBGتراپی را با شیمی‌درمانی یا پیوند مغز استخوان ترکیب می‌کنند. پس از تزریق MIBG به فرزندتان، او باید تا زمان دفع مواد رادیواکتیو از طریق ادرار، در بیمارستان بماند. MIBGتراپی معمولاً چند روز زمان می‌برد.