شکستگی دست

منظور از دست (hand) در اینجا، بخشی از بدن است که از مچ تا نوک انگشتان دست را شامل می‌شود. شکستگی یا ایجاد شکاف در استخوان‌های تشکیل‌دهنده‌ٔ دست ممکن است به‌علت زمین خوردن یا وارد شدن ضربات مستقیم به آن رخ دهد. گاهی اوقات تصادفات وسایل نقلیه سبب شکسته شدن دست به قطعات مختلف می‌شوند؛ معالجه‌ٔ این نوع شکستگی اغلب مستلزم عمل جراحی است.

شرکت کردن در ورزش‌های پربرخورد مثل: فوتبال و هاکی یا ابتلا به بیماری‌هایی که سبب شکنندگی و کاهش تراکم استخوان می‌شوند (پوکی استخوان)، احتمال شکستگی دست را افزایش می‌دهند.

ضروری است که شکستگی دست را در اولین فرصت معالجه کرد؛ در غیر این‌صورت، ممکن است پس از بهبود شکستگی، استخوان‌ها قرارگیری مطلوبی نداشته ‌باشند و سبب کاهش توانایی‌ شما در انجام فعالیت‌های روزمره، مثل: نوشتن یا بستن دکمه‌های پیراهن، شوند. درمان فوری همچنین در به‌حداقل‌رساندن درد و خشکی مفصلی نقش دارد.

 

علائم

شکستگی دست ممکن است علائم زیر را داشته ‌باشد:

  • دردی شدید که بر اثر در دست گرفتن اجسام و حرکت دادن دست بیشتر شود
  • تورم
  • حساس‌شدگی
  • کبودی
  • از ریخت‌افتادگی واضح؛ برای نمونه: کج شدن انگشت
  • خشکی مفصل یا ناتوانی در حرکت دادن انگشتان
  • بی‌حسی دست یا انگشتان

 

زمان مراجعه به پزشک

اگر احتمال می‌دهید که دچار شکستگی دست شده‌اید، فوری به پزشک مراجعه کنید، به‌خصوص اگر بی‌حسی یا تورم دارید و حرکت دادن انگشتان‌تان برای شما دشوار شده ‌است. تأخیر در تشخیص و درمان این شکستگی می‌تواند منجر به ترمیم نامطلوب، کاهش دامنه‌ٔ حرکتی و کاهش قدرت گرفتن اجسام شود.

 

علل

وارد شدن ضربه‌ای مستقیم به دست یا له شدن آن بر اثر فشار می‌تواند منجر به شکستگی دست شود. تصادفات اتومبیل هم ممکن است سبب شکستگی دست و خرد شدن آن به قطعات متعدد شوند که در این حالت، ترمیم شکستگی مستلزم عمل جراحی است.

 

ریسک‌فاکتورها

احتمال شکستگی دست با شرکت در ورزش‌هایی مانند: راگبی، فوتبال و هاکی افزایش می‌یابد. پوکی استخوان هم که سبب تضعیف استخوان‌ها می‌شود، می‌تواند احتمال شکستگی دست را افزایش دهد.

 

عوارض ثانویه

عوارض ثانویه‌ٔ شکستگی دست نادراند و شامل موارد زیر می‌شوند:

  • درد، ناتوانی و خشکی مفصلی مداوم. به‌طور کلی درد و خشکی مفصلی سرانجام پس از باز کردن گچ یا انجام عمل جراحی برطرف می‌شوند. البته در بعضی از افراد این درد یا خشکی مفصلی به‌صورت دائمی باقی می‌ماند. در مورد بهبودی خود صبور باشید و با پزشک خود راجع‌به تمرین‌های ورزشی مفید یا ارجاع شما به یک فیزیوتراپیست یا کاردرمانگر صحبت کنید.
  • استئوآرتریت (آرتروز). شکستگی‌هایی که به داخل مفصل گسترش می‌یابند، می‌توانند سال‌ها بعد منجر به آرتریت شوند. اگر دست شما مدتی طولانی پس از وقوع شکستگی درد گرفت یا ورم کرد، به پزشک مراجعه کنید.
  • آسیب‌دیدگی اعصاب یا عروق خونی. ضربه‌ای که به دست وارد می‌شود، می‌تواند به اعصاب و عروق خونی مجاور آن هم آسیب‌ برساند. درصورتی‌که متوجه وجود هرگونه بی‌حسی یا مشکلی در گردش خون‌تان شدید، به پزشک مراجعه کنید.

 

پیشگیری

پیشگیری از وقوع حوادث پیش‌بینی‌نشده‌ای که منجر به شکستگی دست می‌شوند، غیرممکن است ولی با رعایت نکات زیر می‌توانید تا حدی از دست خود مراقبت کنید:

 

تقویت استخوان‌ها

به‌منظور تقویت استخوان‌ها:

  • مواد مغذی و کلسیم و ویتامین کافی را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
  • آمادگی جسمانی خود را با انجام ورزش‌هایی از قبیل: پیاده‌روی سریع، افزایش دهید.
  • در صورتی که دخانیات مصرف می‌کنید، آن را ترک نمایید.

 

پیشگیری از زمین خوردن

زمین خوردن و افتادن روی دست کشیده، می‌تواند منجر به شکستگی دست شود. به‌منظور پیشگیری از این آسیب‌دیدگی رایج:

  • کفش‌های مناسب بپوشید.
  • وسایل خانگی‌ای که ممکن است پایتان به آن‌ها گیر بکند – مثل: قالیچه – را از سر راه بردارید.
  • مطمئن شوید که منزل‌تان از نور کافی برخوردار است.
  • از یک پزشک بخواهید بینایی شما را معاینه کند و در صورت لزوم آن را اصلاح نماید.
  • دستگیره‌هایی (grab bars) در توالت نصب کنید تا خودتان را با آن‌ها نگه دارید.
  • برای راه‌پله‌ٔ منزل‌تان نرده نصب کنید.
  • در صورت امکان، از راه رفتن روی سطوح لغزنده – مانند: پیاده‌روهای پوشیده از برف یا یخ – بپرهیزید.

تشخیص

به‌طور کلی تشخیص شکستگی دست با انجام معاینه و رادیوگرافی صورت می‌گیرد.

 

درمان

اگر انتهاهای قطعات شکسته‌ی استخوان‌تان هم‌راستا نباشند، ممکن است شکاف‌هایی در بین این قطعات ایجاد شود یا اینکه بین آن‌ها همپوشانی رخ دهد.  در این حالت، پزشک در فرایندی به نام ریداکشن، قطعات را به محل مناسب‌شان برمی‌گرداند. بسته به میزان درد و ورم شما، ممکن است فرایند ریداکشن تحت بیهوشی یا بی‌حسی موضعی انجام شود.

فارغ از نوع روش درمانی، لازم است در دوران ترمیم شکستگی، مرتباً انگشتان خود را حرکت دهید تا از خشکی مفاصل‌شان جلوگیری کنید. بهترین شیوه‌های حرکت دادن انگشتان را از پزشک‌ خود سؤال کنید. اگر دخانیات مصرف می‌کنید، آن را ترک نمایید؛ استعمال دخانیات می‌تواند مانع ترمیم استخوان شود یا آن را به تأخیر بیندازد.

 

تثبیت

ترمیم مناسب شکستگی دست، مستلزم محدود کردن حرکت استخوان شکسته‌ می‌باشد. به این منظور، احتمالاً لازم است که از آتل استفاده کنید یا دست خود را گچ بگیرید. همچنین به شما توصیه خواهد شد تا جاییکه ممکن است، دست را بالاتر از سطح قلب نگه دارید تا درد و التهاب‌تان کاهش یابد.

 

داروها

برای کاهش درد، پزشک ممکن است مصرف مسکن‌های بدون نسخه را پیشنهاد کند. اگر دردتان شدید باشد، ممکن است لازم باشد که از داروهای اپیوئید(opioid) – مثل: کدئین – استفاده کنید.

داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) نیز می‌توانند سبب کاهش درد شوند اما ممکن است از ترمیم استخوان جلوگیری کنند (به‌خصوص اگر برای مدتی طولانی مصرف شوند). از پزشک خود بپرسید که آیا می‌توانید از آن‌ها برای کاهش درد خود استفاده کنید یا خیر.

اگر شکستگی‌تان از نوع باز (open fracture) باشد – یعنی زخمی روی پوستِ مجاور محل شکستگی ایجاد شده‌باشد – احتمالاً به‌منظور پیشگیری از ابتلا به عفونت‌هایی که می‌توانند به استخوان سرایت کنند، برایتان آنتی‌بیوتیک تجویز شود.

 

تراپی

پس از باز کردن گچ یا در آوردن آتل، به‌منظور کاهش خشکی مفصلی و بازیابی حرکت دست، احتمالاً به تمرینات توانبخشی یا فیزیوتراپی نیاز خواهید داشت. توانبخشی می‌تواند برایتان مفید باشد ولی بهبودی کامل ممکن است چند ماه یا بیشتر به طول بینجامد.

 

عمل جراحی و سایر فرایندها

ممکن است برای ثابت نگه داشتن استخوان‌ها در محل مناسب‌شان در طول دوران ترمیم، لازم باشد که با عمل جراحی، پلاک‌، گیره یا پیچ‌هایی در آن‌ها جاگذاری کنند. انجام این عمل در موارد زیر ممکن است ضروری باشد:

  • دچار شکستگی باز شده ‌باشید.
  • قطعات شکسته‌ٔ استخوان‌تان پیش از ترمیم جابه‌جا شوند.
  • احتمال ورود قطعات شکسته‌ٔ استخوانی به مفصل وجود داشته ‌باشد.
  • رباط‌ها، اعصاب و عروق مجاور محل شکستگی، آسیب دیده ‌باشند.
  • شکستگی به مفصل گسترش یافته ‌باشد.

 

حتی پس از ریداکشن و تثبیت استخوان توسط استفاده از آتل یا گچ گرفتن، باز هم ممکن است استخوان‌ها از جای خود حرکت کنند. به همین دلیل، پزشک احتمالاً وضعیت شما را با تجویز عکس‌های رادیوگرافی تحت نظر قرار خواهد داد. در صورت جابه‌جا شدن استخوان‌ها ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته‌ باشید.

پزشکانی که به شما کمک می کنند

همه

بر اساس بیمارستان

بر اساس تخصص