شکستگی بازو یا ساعد

بازو از استخوان هومروس و ساعد از استخوان‌های زند زبرین و زند زیرین تشکیل شده ‌است. یکی از شایع‌ترین علل شکستگی بازو یا ساعد، افتادن روی دست کشیده است (در حین زمین خوردن، فرد به طور غیر ارادی دست خود را جلو آورده و در حالت کشیده قرار می‌دهد). اگر احتمال می‌دهید که شما یا فرزندتان دچار شکستگی بازو یا ساعد شده‌اید، فوری به پزشک مراجعه کنید. شروع فوری معالجه‌ٔ شکستگی در ترمیم مناسب آن حائز اهمیت است.

معالجه‌ٔ شکستگی به محل و وخامت آن بستگی دارد. یک شکستگی ساده ممکن است با استفاده از اسلینگ (آویز دست)، گذاشتن کیسه‌های یخ یا استراحت کردن درمان شود. البته ممکن است استخوان نیاز به ریداکشن (جا انداختن) داشته‌ باشد.

برای درمان شکستگی‌های پیچیده‌تر لازم است به‌منظور جا انداختن استخوان شکسته و کار گذاشتن سیم، پلاک، میخ و پیچ‌ها برای تثبیت استخوان در طی دوران بهبودی، عمل جراحی انجام شود.

 

علائم

نخستین علامت شکستگی بازو یا ساعد ممکن است صدای شبیه “تق” باشد که در لحظه‌ٔ شکستگی از استخوان بلند می‌شود. سایر نشانه‌ها و علائم عبارت‌اند از:

• دردی شدید که ممکن است بر اثر جابه‌جا کردن اندام آسیب‌دیده شدیدتر هم شود
• تورم
• کبودی
• از ریخت‌افتادگی؛ مثلاً خم شدن بازو یا مچ دست
• ناتوانی در چرخاندن دست به‌گونه‌ای که کف دست‌ها رو به بالا یا پایین قرار بگیرد

 

زمان مراجعه به پزشک

اگر درد بازو یا ساعد شما یا فرزندتان آنقدر زیاد است که نمی‌توانید به‌طور نرمال از آن استفاده کنید، بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید. به‌تعویق‌افتادن تشخیص یا درمان این شکستگی می‌تواند منجر به ترمیم نامطلوب آن شود، به‌خصوص در کودکان که شکستگی‌هایشان سریع‌تر از بزرگسالان ترمیم می‌گردد.

 

علل

علل شایع شکستگی بازو یا ساعد عبارت‌اند از:

• زمین خوردن. شایع‌ترین علت شکستگی بازو یا ساعد، افتادن روی دست یا ساعد کشیده است.
• مصدومیت‌های ورزشی. آسیب‌دیدگی‌ها و ضربات مستقیمی که در ورزش متحمل می‌شوید، می‌توانند شکستگی بازو یا ساعد را به‌دنبال داشته ‌باشند.
• تروماهای قابل توجه. هر کدام از استخوان‌های موجود در ساعد و‌ بازو ممکن است بر اثر تصادف اتومبیل، تصادف دوچرخه یا سایر تروماهای مستقیم دچار شکستگی شوند.
• آزار جنسی کودکان. شکستگی بازو یا ساعد ممکن است بر اثر آزار جنسی آنان رخ داده‌ باشد.

 

ریسک‌فاکتورها

بعضی از بیماری‌ها و فعالیت‌های فیزیکی می‌توانند خطر شکستگی بازو یا ساعد را افزایش دهند.

 

بعضی از ورزش‌ها

هر ورزشی که شامل برخورد فیزیکی شود یا احتمال زمین خوردن شما را افزایش دهد – مثل: راگبی، فوتبال، ژیمناستیک، اسکی و اسکیت‌برد – احتمال شکستگی بازوی شما را هم افزایش می‌دهد.

 

ناهنجاری‌های استخوانی

بیماری‌های ضعیف‎کننده‌ی استخوان – مانند: پوکی یا تومور استخوان – احتمال شکستگی بازو یا ساعد شما را افزایش می‌دهند. این نوع شکستگی به شکستگی پاتولوژیک (مرضی) معروف است.

 

عوارض ثانویه

پیش‌آگهی بیشتر شکستگی‌های بازو یا ساعد، در صورت معالجه‌ٔ زودهنگام، بسیار مطلوب است. عوارض ثانویه‌ٔ احتمالی این شکستگی‌ها هم شامل موارد زیر می‌شوند:

• رشد غیریکنواخت. از آنجا که استخوان‌های ساعد و بازوی یک کودک، در حال رشد هستند، وقوع شکستگی در نزدیکی انتهای استخوان‌های دراز، جایی که رشد استخوان از آن محل صورت می‌گیرد (صفحه‌ٔ رشد استخوان)، می‌تواند در رشد آن اختلال ایجاد کند.
• استئوآرتریت (آرتروز). شکستگی‌هایی که شامل مفاصل هم می‌شوند، می‌توانند سال‌ها بعد موجب آرتریت شوند.
• خشکی مفصل. ثابت‌سازی‎ای که برای ترمیم و بهبودی استخوان بازو لازم است گاهی اوقات ممکن است منجر به کاهش دردناک دامنه‌ٔ حرکتی مفصل آرنج یا شانه شود.
• عفونت استخوان. اگر بخشی از استخوان شکسته‌ٔ شما پوست‌تان را پاره کند، ممکن است در معرض عوامل عفونی قرار بگیرد. درمان فوری این وضعیت بسیار حائز اهمیت است.
• آسیب‌دیدگی اعصاب یا عروق خونی. اگر استخوان بازو (هومروس) به دو یا چند قطعه بشکند، انتهاهای برجسته و تیز این قطعات می‌توانند به اعصاب و عروق خونی مجاور آسیب بزنند. اگر دچار بی‌حسی یا مشکلاتی در گردش خون شدید، فوری به پزشک مراجعه کنید.
• سندرم کمپارتمان. تورم بیش‌ازحد بازو یا ساعد آسیب‌دیده می‌تواند جریان خون بخشی از آن را قطع کند و موجب درد و بی‌حسی شود. سندرم کمپارتمان که معمولاً 24 تا 48 ساعت پس از وقوع آسیب‌دیدگی ایجاد می‌شود، یک وضعیت اورژانسی است که نیاز به جراحی دارد.

 

پیشگیری

اگرچه پیشگیری از وقوع یک حادثه ممکن نیست ولی رعایت نکات زیر به شما کمک می‌کند که احتمال شکستگی استخوان را تا حدی کاهش دهید:

• غذاهای تقویت‌کننده‌ٔ استخوان را مصرف کنید. رژیمی حاوی مواد غذایی غنی از کلسیم (مثل: شیر، ماست و پنیر) و ویتامین D – که به جذب کلسیم کمک می‌کند – اتخاذ کنید. ویتامین D را می‌توان با مصرف ماهی‌های چرب (مثل: سالمون)، مواد غذایی غنی‌شده (مثل: شیر و آب‌پرتقال) و همچین با قرارگیری در معرض نور خورشید به‌دست آورد.
• ورزش‌های تقویت‌کننده‌ٔ استخوان را انجام دهید. وزنه‌زدن و انجام تمریناتی برای بهبود تعادل و وضعیت بدنی می‌تواند سبب تقویت استخوان‌ها و کاهش احتمال شکستگی شود. با افزایش سن، هر چه فعال‌تر باشید و بدن‌تان فرم بهتری داشته‌ باشد، احتمال زمین خوردن و شکستگی استخوان‌تان کمتر است.
• احتمال زمین خوردن خود را کاهش دهید. پوشیدن کفش‌های مناسب احتمال زمین خوردن را کاهش می‌دهد. وسایل خانگی‌ای که ممکن است پایتان به آن‌ها گیر بکند – مثل: قالیچه – را از سر راه بردارید. در صورت لزوم، میله‌هایی (grab bars) در توالت و نرده‌هایی در راه پله نصب کنید تا خودتان را با آن‌ها نگه دارید.
• از وسایل محافظتی استفاده کنید. در فعالیت‌های پرخطر – مثل: اسکیت‌سواری، اسنوبرد، راگبی و فوتبال – از مچ‌‌بند استفاده کنید.
• از استعمال دخانیات بپرهیزید. استعمال دخانیات تراکم استخوانی را کاهش می‌دهد و درنتیجه احتمال شکستگی استخوان را بیشتر می‌کند؛ مصرف دخانیات همچنین مانع ترمیم شکستگی‌ها می‌شود.