شکستگی استرسی
شکستگی استرسی به معنای ایجاد شدن ترک‌های کوچک در استخوان است. این شکستگی‌ها به دلیل وارد شدن مکرر نیرو، اغلب به علت استفادهٔ بیش‌ازحد، به وجود می‌آیند. بالا و پایین پریدن مکرر یا دویدن مسافت‌های طولانی، سبب وارد شدن مکرر فشار به استخوان می‌شود. شکستگی‌های استرسی ممکن است به علت استفادهٔ عادی از استخوانی که به علت بیماری – مثلاً پوکی استخوان- ضعیف شده است نیز، به وجود آید.
شکستگی‌های استرسی در استخوان‌های تحمل‌کنندهٔ وزن مانند استخوان‌های ساق پا و پایین مچ، رایج‌تراند. ورزشکاران دو و میدانی و سربازهای ارتشی، که کوله‌پشتی‌های سنگین را در مسافت‌های طولانی حمل می‌کنند، به‌طور ویژه مستعد این شکستگی‌اند؛ اما شکستگی استرسی ممکن است در هر فردی رخ دهد. برای نمونه اگر یک برنامهٔ ورزشی جدید را شروع کنید و پیش از آن که به وضعیت بدنی مناسب برسید بیش از اندازه ورزش کنید، ممکن است دچار شکستگی‌های استرسی شوید.
نشانه‌ها
در ابتدا ممکن است به‌سختی متوجه دردِ همراه با شکستگی استرسی شوید، ولی این درد معمولاً با گذشت زمان بدتر می‌شود. اغلب یک نقطهٔ خاص دچار حساسیت به لمس می‌شود و این حساسیت، با استراحت بهبود می‌یابد. ممکن است در اطراف ناحیهٔ دردناک دچار تورم شوید.
زمان مراجعه به پزشک
اگر درد شدید شد یا حتی در هنگام استراحت نیز ادامه یافت، با پزشک خود تماس بگیرید.
علل
شکستگی‌های استرسی اغلب به این علت رخ می‌دهند که فرد پیش از آنکه به وضعیت بدنی مناسب برسد، مقدار یا شدت فعالیت خود را افزایش می‌دهد.
استخوان از طریق بازسازی، به‌تدریج با افزایش بار سازگار می‌شود و به آن عادت می‌کند. بازسازی فرایندی طبیعی است که با افزایش بار استخوان، بیشتر می‌شود. در طول بازسازی، بافت استخوان تخریب شده (بازجذب) و دوباره ساخته می‌شود. اگر استخوان در معرض نیرویی قرار بگیرد که به آن عادت ندارد و زمانی برای بازیابی خود نداشته باشد، بازجذب سریع‌تر از بازسازی رخ می‌دهد. این موضوع فرد را مستعد شکستگی‌های استرسی می‌کند.
عوامل خطر
از جمله عواملی که احتمال دچار شدن به شکستگی استرسی را بالا می‌برند شامل موارد زیر می‌شوند:
- برخی از ورزش‌ها. شکستگی‌های استرسی در افرادی که در ورزش‌هایی مانند دو و میدانی، بسکتبال، تنیس، رقص یا ژیمناستیک شرکت می‌کنند، رایج‌تر است.
- افزایش فعالیت. شکستگی‌های استرسی اغلب در افرادی که به‌طور ناگهانی شیوهٔ زندگی خود را از سبک زندگی بی‌تحرک، به یک برنامهٔ تمرینی فعال تغییر می‌دهند؛ یا افرادی که به‌سرعت، شدت، مدت و تعداد جلسات تمرینی خود را افزایش می‌دهند، رخ می‌دهد.
- جنسیت. زنان، به‌ویژه آن‌هایی که قاعدگی نامنظم دارند یا قاعده نمی‌شوند، با احتمال بیشتری به شکستگی استرسی مبتلا می‌گردند.
- مشکلات پا. افرادی که کف پای صاف یا قوس پای بلند و سخت دارند، با احتمال بیشتری دچار شکستگی استرسی می‌شوند. نوع کفشی که پوشیده می‌شود نیز، در ایجاد این مشکل تأثیر دارد.
- ضعف استخوانی. بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان سبب ضعیف شدن استخوان و در نتیجه، راحت‌تر رخ دادن شکستگی‌های استرسی می‌شوند.
- شکستگی استرسی پیشین. اگر پیش‌تر دچار یک یا تعداد بیشتری شکستگی استرسی شده باشید، احتمال رخداد شکستگی‌های استرسی بیشتر در استخوان‌های شما، بالاتر است.
- کمبود مواد غذایی. اختلالات اشتهایی و کمبود ویتامین دی (D) و کلسیم، استخوان‌ها را مستعد شکستگی استرسی می‌کند.
عوارض
برخی از شکستگی‌های استرسی به‌درستی التیام نمی‌یابند و این موضوع، سبب ایجاد درد مزمن می‌شود. اگر به علل زمینه‌ای شکستگی استرسی رسیدگی نشود، فرد در معرض رخداد شکستگی‌های استرسی بیشتر قرار می‌گیرد.
پیشگیری
اقدامات ساده در پیشگیری از شکستگی‌های استرسی مؤثراند:
- میزان و شدت فعالیت‌های خود را به‌آرامی تغییر دهید. هر برنامهٔ ورزشی جدید را به‌آرامی شروع کنید و به‌تدریج در آن پیش بروید.
- کفش مناسب بپوشید. مطمئن شوید که کفش‌های شما اندازه‌اند و برای فعالیتی که انجام می‌دهید، مناسب هستند. اگر کف پای صاف دارید، از پزشک خود دربارهٔ کفی‌های حمایت‌کنندهٔ قوس پا سؤال کنید.
- تمرینات آمیزه‌ای. به برنامهٔ ورزشی خود فعالیت‌های کم‌برخورد را نیز اضافه کنید تا تنها یک بخش از بدن خود را تحت فشار مکرر قرار ندهید.
- تغذیهٔ مناسب داشته باشید. جهت قوی نگه داشتن استخوان‌ها، مطمئن شوید که رژیم غذایی شما به میزان کافی حاوی کلسیم، ویتامین دی (D) و مواد مغذی دیگر است.
تشخیص
گاهی اوقات پزشک می‌تواند با توجه به شرح حال و معاینهٔ فیزیکی، شکستگی استرسی را تشخیص دهد؛ اما اغلب جهت تشخیص، به روش‌های تصویربرداری نیاز است.
- رادیوگرافی‌ها. معمولاً شکستگی‌های استرسی در گرافی ساده‌ای که مدت کوتاهی پس از آغاز درد گرفته شده است، نمایان نمی‌شوند. چند هفته و گاهی حتی بیشتر از یک ماه طول می‌کشد تا شواهد شکستگی‌های استرسی در گرافی نمایان شوند.
- اسکن استخوان. چند ساعت قبل از انجام اسکن از طریق ورید، مواد رادیواکتیو به داخل بدن تزریق می‌شود. این مواد رادیواکتیو بیشتر در محل‌هایی که استخوان در حال ترمیم است تجمع می‌یابند. این مناطق به شکل نقاط سفید روشن روی اسکن مشاهده می‌شوند. با این حال، بسیاری از مشکلات استخوانی نمود مشابهی روی اسکن استخوان دارند، بنابراین این روش تصویربرداری مخصوص شکستگی‌های استرسی نیست.
- تصویربرداری با تشدید مغناطیسی (MRI). دستگاه ام‌آرآی با استفاده از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی قوی، از ساختارهای داخلی بدن تصاویر پرجزئیاتی تهیه می‌کند. دستگاه ام‌آرآی معمولاً شکستگی‌های استرسی را در طی هفتهٔ اول بعد از ایجاد، نشان می‌دهد. دستگاه ام‌آرآی همچنین آسیب‌های استرسی خفیف‌تر (واکنش‌های استرسی) را پیش از آنکه در گرافی نمایان شوند، نشان می‌دهد. همچنین این روش بهتر می‌تواند شکستگی‌های استرسی را از آسیب‌های بافت نرم افتراق دهد.
درمان
جهت کاهش بار وارده بر استخوان تحمل‌کنندهٔ وزن، ممکن است تا زمان بهبودی کامل به پوشیدن پوتین راه رفتن (walking boots) یا بریس، یا استفاده از چوب زیر بغل نیاز باشد.
انجام جراحی نامعمول است، اما گاهی برای اطمینان حاصل کردن از التیام کامل برخی از شکستگی‌های استرسی – به‌ویژه آن‌هایی که در محل‌هایی با خونرسانی کم رخ می‌دهند – انجام آن ضرورت می‌یابد. همچنین با جراحی می‌توان التیام را تسریع نمود. این جراحی معمولاً در ورزشکارانی که می‌خواهند سریع‌تر به ورزش خود بازگردند و کارگرانی که از اندام دچار شکستگی استرسی در کار خود استفاده می‌کنند، انجام می‌شود.
شیوهٔ زندگی و درمان‌های خانگی
مهم است که به استخوان زمان بدهید تا التیام یابد. التیام استخوان ممکن است چندین ماه یا حتی بیشتر طول بکشد. در این بین:
- استراحت کنید. تا زمانی که پزشک به شما اجازه دهد، از اندام آسیب‌دیدهٔ خود استفاده نکنید.
- از یخ استفاده کنید. پزشک ممکن است جهت کاهش تورم و تسکین درد، توصیه کند که تا سه یا چهار بار در روز و هر بار به مدت ۱۵ دقیقه، روی محل آسیب‌دیده کیسهٔ یخ بگذارید.
- به‌آرامی فعالیت خود را از سر بگیرید. زمانی که پزشک به شما اجازه داد، به‌آرامی از فعالیت‌های غیرتحمل‌کنندهٔ وزن مانند شنا شروع کرده، به فعالیت‌های معمول خود بازگردید. انجام فعالیت‌های پربرخورد مانند دویدن را به‌تدریج از سر بگیرید و زمان و مسافت را به‌آهستگی افزایش دهید.
پزشکانی که به شما کمک می کنند
راضیه رحیمی
ممنونم، برنامه خوبی بود، مشکلی نبود. خدا خیرتان دهد
محمدرضا عربی
برنامه ویزيت آنلاین عالی بود، ممنونم
رقیه افشاری
بسیاری عالی بود، وقت ویزیت ساعت 8 بود، دکتر اخیاری ساعت 8:05 آنلاین شدند. تصمیم دارم برای مادرم هم از متخصص گوارش نوبت ویزیت آنلاین بگیرم.
حدیقه همت‌خانی
مشکلی نبود، مجددا پس از آزمایش دوباره از دکتر صفاری وفت می‌گیرم.
عباس عباس زاده
در طول سه روز گذشته که به صورت بستری در مجموعه بیمارستان محب و بخش CCU بستری بودم با دیدن نوع برخورد و اکرام بیماران تحت تاثیر واقع شدم. همیشه در ذهنم آرزوی این را داشتم در ایران خودمان اکرام ارباب رجوع و خاصه بیماران به نحو احسنت انجام پذیرد. ولی این آرزو را تا به امروز در هیچ مجموعه دیگری مثل این بیمارستان تجربه نکرده بودم.
قطعا راه دشواری تا رسیدن به اهداف عالیه شما و دیگر مدیران پیش رو دارید، اما یقینا این مجموعه پتانسیل بهتر شدن و الگو قرارگرفتن را دارد. به عنوان یک مراجعه کننده اولا : ممنون و سپاس، دوما : در این راه پیش رو و پرتلاش باشید، و سوما : نقاط قوت مدیریت خود را حفظ و نقاط ضعف را شناسائی فرمائید. پرسنل این بخش با تمام بیماران، چه پیر و جوان، با محبت و انگیزه خدمت برخورد داشتند.
آمادگی دارم به نوبه خود از تک تک این عزیزان تقدیر نمایم : سرکار خانم های پرستاران یوسفی . خردمند و …، بهیاران شهروز محمودی و …، خدمه زحمتکش و …. همه عزیزان. پزشکان محترم و حاذق که بنده از خانم دکتر ثابتی تکریم و خضوع دارم.
مهدی امین الرعایا
اینجانب مهدی امین الرعایا که در تاریخ 26/6/97 توسط استاد گرانقدر جناب آقای دکتر مرزبان و تیم فرهیخته و دانشمند همراه ایشان تحت عمل CABG قرار گرفته ام، بدینوسیله مراتب تشکر، قدردانی و امتنان خود را از زحمات بی شائبه و نیز فرشتگان مهربان و توانمندی که به عنوان پرستار در آن بیمارستان معظم مشغول ارائه خدمت خصوصا در بخش های ICU-OH1 و بخش آفتاب هستند، اعلام میدارم و آرزومند موفقیت های روز افزون شما در ادامه خدمت های بیشتر به جامعه دردمندان هستم.
البتع لازم به ذکر است مدیریت مهمانداری و همکاری کلیه پرسنل آن بیمارستان در حد قابل تقدیر میباشد.
