ساکروایلئیت (التهاب مفصل ایلیاک)

التهاب یک یا هر دو مفصل ساکروایلیاک – مفصلی که در محل اتصال انتهای ستون فقرات با لگن قرار دارد – ساکروایلئیت نام دارد. التهاب ساکروایلیاک سبب ایجاد درد در باسن یا پایین کمر می‌شود. درد ممکن است به پایین یک یا هر دو پا نیز انتشار یابد. ایستادن طولانی‌مدت یا بالا رفتن از پله‌ها درد را بدتر می‌کند.

تشخیص التهاب مفصل ساکروایلیاک مشکل است، زیرا ممکن است با علل دیگر ایجادکنندهٔ درد در پایین کمر، اشتباه گرفته شود. این بیماری به گروهی از بیماری‌های ایجادکنندهٔ آرتریت التهابی در ستون مهره‌ها ربط داده شده‌ است. درمان ممکن است شامل فیزیک‌درمانی و درمان دارویی شود.

 

نشانه‌ها

درد همراه ساکروایلئیت اغلب در باسن و پایین کمر حس می‌شود. این درد ممکن است پاها، کشالهٔ ران و حتی پایین مچ پا را درگیر کند.

 

درد ساکروایلیئت با موارد ذیل شدیدتر می‌شود:

  • ایستادن طولانی‌مدت
  • انداختن وزن روی یک پا
  • بالا رفتن از پله
  • دویدن
  • برداشتن گام‌های بلند

 

علل

از جمله علل اختلال عملکرد مفصل ساکروایلیاک شامل موارد ذیل می‌شود:

  • آسیب‌های ضربه‌ای. ضربه‌های ناگهانی مانند تصادف با وسایل نقلیهٔ موتوری یا افتادن، ممکن است سبب آسیب مفاصل ساکروایلیاک شود.
  • آرتریت. مفصل ساکروایلیاک ممکن است دچار آرتریت ایجادشده در اثر فرسودگی و خوردگی (استئوآرتریت) و اسپوندیلیت آنکیلوزان (یک نوع آرتریت التهابی که ستون فقرات را درگیر می‌کند) شود.
  • بارداری. مفاصل ساکروایلیاک باید برای سازگاری با زایمان، سست و کشیده شوند. وزن اضافه‌شده و تغییر در نحوهٔ راه رفتن در دوران بارداری، ممکن است فشار بیشتری به این مفصل‌ها وارد کند و سبب فرسودگی غیرعادی شود.

 

عوارض

مانند بیماری‌های دیگری که سبب ایجاد درد مزمن می‌شوند، ساکروایلئیت نیز ممکن است سبب افسردگی و بی‌خوابی شود.

تشخیص

در طول معاینهٔ بالینی پزشک ممکن است، جهت تعیین علت دقیق درد روی محل‌هایی در باسن و مفصل ران فشار وارد کند. وی ممکن است جهت ایجاد فشار ملایم در مفصل ساکروایلیاک پاها را به موقعیت‌های مختلفی حرکت دهد.

 

روش‌های تصویربرداری

گرافی از لگن نشانه‌های آسیب در مفصل ساکروایلیاک را آشکار می‌سازد. اگر پزشک به اسپوندیلیت آنکیلوزان شک داشته باشد، ممکن است انجام تصویربرداری ام‌آرآی (MRI) را توصیه کند. ام‌آرآی یک روش تصویربرداری است که با استفاده از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی قوی، از استخوان‌ها و بافت‌های نرم تصاویر مقطعی پرجزئیات به دست می‌آورد.

 

آمپول‌های بی‌حسی

از آنجایی که درد پایین کمر علل مختلفی دارد، ممکن است پزشک به شما پیشنهاد کند جهت کمک به تشخیص، از آمپول‌های بی‌حس‌کننده استفاده کنید. برای نمونه، اگر تزریق این آمپول به داخل مفصل ساکروایلیاک درد را برطرف کند، به این معناست که مشکل در درون مفصل ساکروایلیاک قرار دارد. با این حال داروی بی‌حسی ممکن است به ساختارهای اطراف نیز نشت کند. این موضوع از اعتبار این آزمایش می‌کاهد.

 

درمان

درمان به علائم و نشانه‌ها و همچنین علت ساکروایلئیت بستگی دارد.

 

درمان دارویی

بسته به علت درد، پزشک ممکن است مصرف داروهای ذیل را توصیه کند:

  • مسکن‌ها. اگر مسکن‌های بدون نیاز به نسخهٔ پزشک به اندازهٔ کافی در را تسکین ندهند، پزشک نسخه‌های قوی‌تر این داروها را تجویز می‌کند.
  • شل‌کننده‌های عضلانی. داروهایی مانند سیکلوبنزاپرین‌ها (آمریکس، فکسمید) در کاهش اسپاسم‌های عضلانی همراه با ساکروایلئیت کمک‌کننده‌اند.
  • مهارکننده‌های TNF. داروهای مهارکنندهٔ فاکتور نکروزدهندهٔ تومور (از عوامل پیام‌رسان سیستم ایمنی) مانند انتراسپت، آدالیموماب و اینفلیکسیماب، اغلب به تسکین ساکروایلئیت همراه با اسپوندیلیت آنکیلوزان کمک می‌کنند.

 

فیزیک‌درمانی

پزشک یا متخصص فیزیک‌درمانی جهت حفظ انعطاف‌پذیری مفصل، به شما تمرین‌های دامنهٔ حرکت و حرکت‌های کششی را آموزش می‌دهد و جهت بهبود پایداری عضلات، به شما در یادگیری تمرین‌های تقویتی کمک می‌کند.

 

جراحی و روش‌های درمانی دیگر

اگر روش‌های دیگر در تسکین درد مؤثر واقع نشوند، پزشک ممکن است انجام موارد ذیل را پیشنهاد کند:

  • تزریق به داخل مفصل. می‌توان جهت کاهش التهاب و درد داخل مفصل کورتیکواستروئید تزریق نمود. شما تنها چند بار در سال می‌توانید از این تزریق‌ها استفاده کنید، زیرا استروئیدها استخوان‌ها و تاندون‌های مفصل را تضعیف می‌کنند.
  • تخریب اعصاب با امواج رادیویی. انرژی امواج رادیویی ممکن است به بافت عصبی مسئول ایجاد درد آسیب برساند یا آن را تخریب کند.
  • تخریب الکتریکی. کاشت یک محرک الکتریکی در ساکروم (استخوان خارجی که در انتهای ستون فقرات قرار دارد) ممکن است در تسکین درد ساکروایلئیت کمک‌کننده باشد.
  • ادغام مفصل (خشک کردن مفصل). اگرچه برای درمان ساکروایلئیت به‌ندرت از جراحی استفاده می‌شود، گاهی اوقات ادغام دو استخوان به یکدیگر به وسیلهٔ ابزارهای فلزی در تسکین درد ساکروایلئیت مؤثر است.

 

شیوهٔ زندگی و درمان‌های خانگی

از جمله درمان‌های خانگی ساکروایلئیت شامل موارد ذیل می‌شود:

  • مسکن‌های بدون نیاز به نسخهٔ پزشک. داروهایی مانند ایبوپروفن و استامینوفن ممکن است در تسکین درد همراه با ساکروایلئیت مؤثر باشند. برخی از این داروها سبب ناراحتی معده و مشکلات کلیوی و کبدی می‌شوند. برچسب دارو را بخوانید و تنها آن را طبق دستورالعمل مصرف کنید.
  • استراحت. اصلاح یا اجتناب از فعالیت‌هایی که درد را بدتر می‌کنند، به کاهش التهاب مفصل ساکروایلیاک کمک می‌کند. حفظ وضعیت مناسب قرارگیری بدن نیز اهمیت دارد.
  • یخ و گرما. استفادهٔ متناوب از یخ و گرما ممکن است در تسکین درد ساکروایلیاک مؤثر باشد.

پزشکانی که به شما کمک می کنند

همه

بر اساس بیمارستان

بر اساس تخصص