افتادگی پا

افتادگی پا اصطلاحی کلی است و به معنی دشوار بودن بلند کردن بخش جلویی پا است. اگر دچار افتادگی پا باشید، در هنگام راه رفتن ممکن است بخش جلویی پایتان روی زمین کشیده ‌شود.

افتادگی پا خودش یک بیماری نیست؛ بلکه علامت یک مشکل زمینه‌ای عصبی، عضلانی یا ساختاری است.

در بعضی از موارد، افتادگی پا مشکلی موقتی است ولی امکان دائمی بودن آن هم وجود دارد. اگر دچار افتادگی پا هستید، شاید لازم باشد که از یک قوزک‌بند یا برِیس پا استفاده کنید تا پایتان در موقعیت طبیعی قرار بگیرد.

 

علائم

افتادگی پا بلند کردن بخش جلویی آن را دشوار می‌کند؛ به‌همین دلیل فرد مبتلا ممکن است پایش را هنگام راه رفتن روی زمین بکشد. این امر ممکن است سبب شود که فرد در حین راه رفتن – برای نمونه هنگام بالا رفتن از پله – ران خود را بلند کند تا پای مبتلا با زمین تماس نداشته‌ باشد. این حالت غیرعادی از راه رفتن ممکن است سبب شود که فرد در هر قدم پایش را به زمین بکوبد. در بعضی از موارد، انگشتان و پوست روی پای فرد مبتلا، بی‌حس‌اند.

بسته به علت ایجاد افتادگی پا، این وضعیت ممکن است یکی از پاها یا هر دوی آن‌ها را درگیر کند.

 

زمان مراجعه به پزشک

درصورتی‌که هنگام راه رفتن، پایتان را روی زمین می‌کشید، به پزشک مراجعه کنید.

 

علل

افتادگی پا بر اثر ضعف یا فلجی عضلات بلندکننده‌ٔ بخش جلویی پا ایجاد می‌شود. از علل این امر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • آسیب‌دیدگی عصب. شایع‌ترین علت افتادگی پا، فشرده شدن عصبی است که عضلات بلندکنندهٔ پا را کنترل می‌کند (عصب پرونئال). عمل جراحی تعویض هیپ (hip) یا زانو هم ممکن است به عصب مذکور آسیب برسانند و سبب افتادگی پا شوند.

آسیب‌دیدگی ریشه‌ٔ عصبی در نخاع – گیرکردن عصب و فشار آمدن به آن – هم می‌تواند منجر به افتادگی پا شود. افراد دیابتی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به اختلالات عصبی مرتبط با افتادگی پا قرار دارند.

  • اختلالات عصبی یا عضلانی. انواع مختلفی از دیستروفی عضلانی (یک بیماری ارثی که سبب تضعیف پیش‌رونده‌ٔ عضلات می‌شود) می‌توانند منجر به افتادگی پا شوند. اختلالات دیگری از قبیل: فلج اطفال و بیماری شارکو-ماری-توث هم می‌توانند افتادگی پا را ایجاد کنند.
  • اختلالات مغز و نخاع. اختلالاتی که مغز و نخاع را درگیر می‌کنند – مانند: اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS)، مولتیپل اسکلروزیس (MS) و سکته‌ٔ مغزی – ممکن است موجب افتادگی پا شوند.

 

ریسک‌فاکتورها

عصب پرونئال عضلات بلندکننده‌ٔ پا را کنترل می‌کند. این عصب در مجاورت سطح پوست پا، در طرف خارجی زانو، حرکت می‌کند. فعالیت‌هایی که این عصب را فشرده می‌کنند، احتمال افتادگی پا را بالا می‌برند؛ از این فعالیت‌ها می‌توان موارد زیر را نام برد:

  • پا روی پای دیگر انداختن. انداختن پاها روی یکدیگر هنگام نشستن، باعث می‌شود که عصب پرونئال پایی که روی پای دیگر قرار دارد، فشرده شود.
  • زانوزدن برای مدتی طولانی. مشاغلی که مستلزم زانوزدن یا چمباتمه‌زدن هستند – مانند: چیدن توت‌فرنگی یا نصب سرامیک کف منازل – می‌توانند منجر به افتادگی پا شوند.
  • قرار داشتن پا در گچ. گچ گرفتن ساق پا می‌تواند بر عصب پرونئال فشار وارد کند.

تشخیص

افتادگی پا معمولاً در جریان معاینه‌ی فیزیکی تشخیص داده‌می‌شود. پزشک نحوه‌ی راه رفتن شما را مشاهده می‌کند و عضلات پایتان را بررسی می‌کند تا ببیند که آیا ضعیف شده‌اند یا خیر. او همچنین ممکن است  ساق ، سطح فوقانی پا و انگشتان‌تان را معاینه کند تا ببیند که آیا بی‌حس شده‌اند یا خیر.

 

عکس‌برداری

در بعضی از موارد، افتادگی پا بر اثر رشد بیش‌ازحد استخوانی در کانال نخاعی یا تشکیل تومور یا کیستی ایجاد می‌شود که در نخاع یا زانو بر عصب مربوطه فشار وارد می‌کنند. با انجام عکس‌برداری می‌توان وجود مشکلاتی از این قبیل را مشخص کرد.

  • رادیوگرافی. در رادیوگرافی‌های ساده از دوزهای پایین پرتوی ایکس استفاده می‌شود تا از توده‌های موجود در بافت نرم یا ضایعات استخوانی که ممکن است عامل ایجاد علائم شما باشند، تصاویری بدست آید.
  • سونوگرافی. در سونوگرافی از امواج صوتی استفاده می‌شود تا تصاویری از ساختارهای داخلی ایجاد شود؛ این روش را می‌توان برای بررسی وجود کیست‌ یا تومورهای عصبی یا توده‌های ناشی از فشردگی عصبی بکار برد.
  • CT اسکن. در CT اسکن، پرتوهای ایکس را از زوایای مختلف به بدن می‌تابانند و سپس تصاویر حاصله را با یکدیگر ترکیب می‌کنند تا تصاویری مقطعی از ساختارهای داخلی بدن ایجاد شود.
  • MRI. در MRI از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی قوی استفاده می‌شود تا تصاویری دقیق بدست آید. MRI علی‌الخصوص برای تهیه‌ی تصاویری از بافت‌های نرمی که ممکن است سبب فشردگی عصب شده‌باشند، به‌کار می‌رود.

 

تست‌های عصبی

نوار عصب و عضله (الکترومیوگرافی) و مطالعات هدایت عصبی فعالیت الکتریکی عضلات و اعصاب را اندازه می‌گیرند. هرچند انجام این تست‌ها ممکن است دردناک باشد ولی به کمک آن‌ها می‌توان بخش آسیب‌دیده‌ٔ عصب موردنظر را پیدا کرد.

 

درمان

درمان افتادگی پا به علت ایجاد آن بستگی دارد؛ اگر علت مذکور به‌طور موفقیت‌آمیز معالجه شود، افتادگی پا ممکن است بهتر شود یا اینکه به‌طور کلی رفع گردد. درصورتی‌که نتوان علت افتادگی پا را معالجه کرد، فرد برای همیشه درگیر افتادگی پا خواهد بود.

 

روش‌های درمانی به‌کاررفته برای افتادگی پا شامل موارد زیر می‌شوند:

  • برِیس یا آتل. قوزک‌بند، برِیس پا یا آتلی که در کفش‌تان جا بشود، می‌تواند پایتان را در موقعیت طبیعی نگه دارد.
  • فیزیوتراپی. انجام تمریناتی که عضلات پا را تقویت می‌کنند و سبب حفظ دامنه‌ٔ حرکتی در زانو و قوزک پا می‌شوند، ممکن است مشکلات مربوط به نحوه‌ٔ گام برداشتن شما – که ناشی از افتادگی پا هستند – را کاهش دهد. انجام تمرینات کششی برای پیشگیری از سفتی و خشکی پاشنه بسیار حائز اهمیت است.
  • تحریک عصبی. گاهی اوقات تحریک عصب بلندکننده‌ٔ پا سبب بهبود افتادگی پا می‌شود.
  • عمل جراحی. بسته به علت ایجاد افتادگی پا، و درصورتی‌که به‌تازگی دچار افتادگی پا شده ‌باشید، جراحی عصب ممکن است برایتان مفید باشد. اگر مدتی طولانی است که درگیر افتادگی پا هستید، پزشک ممکن است برایتان عملی تجویز کند تا استخوان‌های پا یا قوزک‌تان به‌ هم متصل شوند یا یک تاندون سالم و عضله‌ٔ متصل به آن به بخش دیگری از پایتان انتقال داده ‌شوند.

 

سبک زندگی و درمان‌های خانگی

از آنجا که افتادگی پا احتمال گیر کردن پا به اجسام و زمین خوردن شما را بالا می‌برد، رعایت نکات مراقبتی زیر را در منزل‌تان در نظر داشته ‌باشید:

  • خرت‌وپرت‌ها را از کف منزل جمع کنید.
  • قالیچه‌های کوچک تزئینی را از کف منزل بردارید.
  • کابل‌های برق را دور از محل رفت‌وآمد قرار دهید.
  • مطمئن شوید که اتاق‌ها و راه‌پله از نور کافی برخوردار باشند.
  • بر روی پله‌ها چسب فلوئورسنت بچسبانید.

پزشکانی که به شما کمک می کنند

همه

بر اساس بیمارستان

بر اساس تخصص