استئومیلیت (عفونت استخوان)

استئومیلیت به معنای عفونت در استخوان است. عوامل عفونی از طریق جریان خون یا از بافت‌های اطراف، به استخوان می‌رسند. اگر آسیبی استخوان را در معرض میکروب‌ها قرار دهد، عفونت در خود استخوان نیز ممکن است رخ دهد.

افراد سیگاری و افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن – مانند دیابت یا نارسایی کلیه – بیشتر مستعد ابتلا به عفونت استخوان‌اند. اگر بیماران دیابتی دارای زخم پا باشند، ممکن است در پا دچار عفونت استخوان شوند.

استئومیلیت یا عفونت استخوان زمانی به عنوان بیماری لاعلاج شناخته می‌شد، اما امروزه می‌توان با موفقیت آن را درمان نمود. بیشتر افراد جهت برداشتن قسمت‌های مردهٔ استخوان، تحت جراحی قرار می‌گیرند. معمولاً پس از جراحی به آنتی‌بیوتیک‌های وریدی قوی نیاز است.

 

نشانه‌ها

علائم و نشانه‌های استئومیلیت شامل موارد ذیل می‌شود:

• تب
• تورم، گرمی و قرمزی بر روی ناحیهٔ دچار عفونت
• درد در ناحیهٔ دچار عفونت
• خستگی

گاهی اوقات استئومیلیت هیچ علامت یا نشانه‌ای ندارد یا افتراق علائم و نشانه‌های آن از بیماری‌های دیگر مشکل است. این موضوع به‌خصوص در نوزادان، بالغان مسن‌تر و افراد با نقص سیستم ایمنی صحت دارد.

 

زمان مراجعه به پزشک

اگر استخوان‌درد شما بدتر شد و همراه آن دچار تب هم بودید، به پزشک مراجعه کنید. اگر به خاطر بیماری یا آسیب یا جراحی اخیر مستعد عفونت هستید، در صورتی که متوجه علائم و نشانه‌های عفونت شدید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

 

علل

بیشتر موارد عفونت استخوان به علت عفونت با باکتری‌های استافیلوکوک رخ می‌دهند. این باکتری‌ها نوعی از میکروب‌ها هستند که اغلب بر روی پوست یا داخل حفرهٔ بینی افراد – حتی افراد سالم – یافت می‌شوند.

 

میکروب‌ها از روش‌های مختلفی وارد استخوان می‌شوند، از جمله:

• جریان خون. میکروب‌هایی که در نقاط دیگر بدن وجود دارند – برای مثال میکروب ذات‌الریه در ریه‌ها یا میکروب‌های مسئول عفونت مجرای ادراری مثانه – ممکن است از طریق جریان خون، به یک ناحیهٔ ضعیف‌شده در استخوان برسند.
• آسیب. زخم‌های شدید سوراخ‌کننده (زخم‌هایی که کوچک ولی عمیق‌اند) میکروب‌ها را تا عمق بدن حمل می‌کنند. اگر این زخم دچار عفونت شود، میکروب‌ها به استخوانی که در نزدیکی محل زخم قرار دارد، سرایت می‌کنند. همچنین در صورتی که شکستگی استخوان به حدی شدید باشد که بخشی از استخوانِ شکسته از پوست بیرون بزند، میکروب‌ها وارد بدن می‌شوند.
• جراحی. در حین جراحی‌های تعویض مفصل یا ترمیم شکستگی، استخوان ممکن است به‌طور مستقیم با میکروب‌ها آلوده شود.

 

عوامل خطر

استخوان معمولاً نسبت به عفونت مقاوم است، اما این مقاومت با افزایش سن کاهش می‌یابد. از جمله عوامل دیگری که استخوان را مستعد عفونت استخوان می‌کند، شامل موارد زیر می‌شود:

 

آسیب یا جراحی ارتوپدی اخیر

شکستگی‌های شدید استخوان یا زخم‌های سوراخ‌کنندهٔ عمیق، برای باکتری‌ها مسیری به داخل استخوان یا بافت‌های اطراف باز می‌کنند. یک زخم سوراخ‌کنندهٔ عمیق مانند گازگرفتگی حیوان یا میخی که به داخل کفش فرورفته است نیز، مسیری برای عفونت فراهم می‌کند.

جراحی‌های انجام‌شده جهت ترمیم استخوان‌های شکسته یا تعویض مفاصل فرسوده نیز برای میکروب‌ها مسیری برای ورود به استخوان باز می‌کنند. ابزار ارتوپدی کاشته‌شده، عامل خطری برای عفونت‌اند.

 

اختلالات خونرسانی

اگر رگ‌ها آسیب دیده یا مسدود شده باشند، بدن نمی‌تواند سلول‌های مقابله‌کننده با عفونت را – که از گسترش عفونت کوچک جلوگیری می‌کنند –به‌درستی توزیع کند. در نتیجه یک زخم سطحی کوچک به یک زخم عمیق پیشرفت می‌کند و ممکن است بافت‌های عمقی و استخوان، در معرض عفونت قرار گیرند.

 

از جمله بیماری‌هایی که در خونرسانی اختلال ایجاد می‌کنند شامل موارد زیر می‌شود:

• دیابت کنترل‌نشده
• بیماری عروقی محیطی (که اغلب با سیگارکشیدن مرتبط است)
• بیماری سلول‌های داسی شکل

 

بیماری‌هایی که به دسترسی‌های وریدی (کاتتر وریدی) نیاز دارند

در برخی از بیماری‌ها، نیاز است که با استفاده از لوله‌های پزشکی، اندام داخلی بدن با دنیای بیرون ارتباط پیدا کند. با این وجود، لوله‌گذاری ممکن است به‌عنوان راهی برای ورود میکروب‌ها به بدن نیز عمل کند و به‌طور کلی احتمال ابتلا به عفونت (که ممکن است به عفونت استخوان نیز منجر شود) را بالا ببرد.

 

از این لوله‌گذاری برای موارد ذیل استفاده می‌شود:

• لوله‌گذاری ماشین دیالیز
• سوندهای ادراری (کاتترهای ادراری)
• لوله‌گذاری درون وریدی طولانی‌مدت، که با نام کاتتر ورید مرکزی نیز شناخته می‌شوند

 

بیماری‌هایی که سبب نقص ایمنی می‌شوند

اگر سیستم ایمنی به علت بیماری یا دارو ضعیف شده باشد، احتمال ابتلا به عفونت استخوان بالاتر است. عواملی که سبب تضعیف سیستم ایمنی می‌شوند شامل موارد ذیل‌اند:

• درمان سرطان
• دیابت کنترل‌شده
• نیاز به استفاده از کورتیکواستروئیدها یا داروهای مهارکنندهٔ فاکتور نکروزدهندهٔ تومور (یکی از پروتئین‌های مهم سیستم ایمنی)

 

مواد مخدر

افرادی که مواد مخدر به خود تزریق می‌کنند با احتمال بیشتری به عفونت استخوان مبتلا می‌شوند، زیرا احتمالاً از سوزن‌های ضدعفونی‌نشده استفاده می‌کنند و معمولاً قبل از تزریق پوست خود را ضدعفونی نمی‌کنند.

 

عوارض

از جمله عوارض عفونت استخوان شامل موارد زیر می‌شود:

• مرگ استخوان (استئونکروز). عفونت استخوان مانع خونرسانی به استخوان و در نتیجه مرگ بافت استخوان می‌شود. جهت مؤثر واقع شدن آنتی‌بیوتیک‌ها، نواحی مردهٔ استخوان باید با جراحی برداشته شوند.
• آرتریت سپتیک. گاهی اوقات عفونت استخوان به مفصلی در نزدیکی محل عفونت، سرایت می‌کند.
• اختلال رشد. در کودکان اگر عفونت استخوان در نواحی نرم‌تر استخوان – که صفحهٔ رشد خوانده می‌شود و در دو انتهای استخوان‌های بلند دست و پا وجود دارد – رخ دهد، ممکن است رشد طبیعی استخوان‌ها و مفاصل را دچار اختلال کند.
• سرطان پوست. اگر عفونت استخوان سبب ایجاد زخم باز با ترشح چرکی شده باشد، احتمال بیشتری وجود دارد که پوست اطراف ناحیهٔ زخم دچار سرطان سلول‌های سنگفرشی شود.

 

پیشگیری

اگر به شما گفته شده‌ است که احتمال بیشتری وجود دارد که دچار عفونت شوید، دربارهٔ روش‌های جلوگیری از رخداد عفونت، با پزشک خود صحبت کنید. کاهش احتمال عفونت احتمال ابتلا به عفونت استخوان را نیز کاهش می‌دهد.

به‌طور کلی، سعی کنید دچار زخم و خراش نشوید و از پنجه‌زدن و گاز‌گرفتن حیوانات دوری کنید. این موارد باعث می‌شوند که میکروب‌ها به‌راحتی وارد بدن شوند. اگر شما یا کودکتان دچار زخم کوچکی شدید، بلافاصله محل زخم را تمیز کنید و با بانداژ تمیز آن را ببندید. دائماً محل زخم را بررسی کنید و مراقب علائم عفونت باشید.