آرتریت شست دست
با افزایش سن شیوع آرتریت شست دست افزایش می‌یابد. این آرتریت زمانی رخ می‌دهد که غضروفی که در انتهای استخوان‌های تشکیل‌دهندهٔ قاعدهٔ شست قرار دارد، دچار فرسودگی شود. این مفصل با نام مفصل کارپومتاکارپال (CMC) نیز شناخته می‌شود.
آرتریت شست دست می‌تواند سبب ایجاد درد شدید، تورم و کاهش قدرت و دامنهٔ حرکت شود، و در نتیجه انجام کارهای ساده‌ای مانند چرخاندن دستگیرهٔ در و بازکردن درب شیشه‌ها را دشوار سازد. درمان عموماً شامل ترکیبی از درمان دارویی و استفاده از اسپلینت می‌شود. آرتریت شدید شست دست ممکن است به جراحی نیاز داشته باشد.
علائم
درد اولین و شایع‌ترین نشانهٔ آرتریت شست است. درد ممکن است در زمان در دست گرفتن اجسام، فشردن یک شی با استفاده از شست دست یا هنگام استفاده از شست برای وارد کردن نیرو، رخ دهد.
علائم و نشانه‌های دیگر آرتریت شست دست ممکن است شامل موارد ذیل شود:
- تورم، خشکی و حساسیت به لمس در قاعدهٔ شست
- کاهش قدرت شست در حین فشردن یا گرفتن اجسام در دست
- کاهش دامنهٔ حرکت
- بزرگ شدن یا ظاهر استخوانی پیداکردن مفصل قاعدهٔ شست دست
زمان مراجعه به پزشک
اگر در قاعدهٔ شست خود دچار تورم، خشکی یا درد مداوم هستید به پزشک مراجعه کنید.
علل
به‌طور معمول آرتریت شست با افزایش سن رخ می‌دهد. آسیب قبلی به مفصل شست نیز می‌تواند سبب ایجاد آرتریت شست دست شود.
در مفصل شست طبیعی، غضروف انتهای استخوان‌ها را می‌پوشاند و به عنوان یک بالشتک عمل کرده، به استخوان‌ها اجازه می‌دهد که به نرمی در برابر یکدیگر بلغزند. در آرتریت شست، غضروف پوشانندهٔ انتهای استخوان‌ها تخریب و سطح صاف استخوان ناهموار می‌شود. سپس استخوان‌ها به روی یکدیگر ساییده و سبب اصطکاک و آسیب مفصل می‌شوند.
آسیب مفصل ممکن است سبب رشد استخوان جدید به موازات کناره‌های استخوان‌های موجود شود (خار استخوانی). این خارها ممکن است برآمدگی‌های محسوسی بر روی مفصل شست ایجاد کنند.
عوامل خطر
عواملی که می‌توانند احتمال ابتلا به آرتریت شست را بالا ببرند، شامل موارد ذیل می‌شوند:
- جنس زن
- سن بالای ۴۰ سال
- چاقی
- برخی از بیماری‌های ارثی خاص مانند سستی رباط‌ها و بدشکلی مفاصل
- آسیب به مفصل شست دست، مانند شکستگی‌ها و پیچ‌خوردگی‌ها
- بیماری‌هایی که ساختار و عملکرد غضروف طبیعی را تغییر می‌دهند، مانند آرتریت روماتوئید. اگرچه شایع‌ترین علت آرتریت شست استئوآرتریت است، آرتریت روماتوئید نیز ممکن است به مفصل شست (CMC) آسیب برساند. آسیب آرتریت روماتوئید به مفصل شست دست معمولاً کمتر از آسیب این بیماری به مفاصل دیگر دست است.
- فعالیت‌ها و مشاغلی که فشار زیادی به مفصل شست دست وارد می‌کنند.
تشخیص
در طول معاینهٔ بالینی پزشک دربارهٔ نشانه‌های شما سؤال می‌پرسد و در مفاصل به‌دنبال تورم یا برآمدگی‌های آشکار می‌گردد.
پزشک ممکن است در حالی که به استخوان مچ دست شما فشار وارد می‌کند، مفصل را نگه داشته، شست دست را تکان دهد. اگر این حرکت صدای خش‌خش داد یا سبب ایجاد درد یا احساس سایش شد، احتمالاً غضروف دچار فرسودگی شده است و استخوان‌ها به یکدیگر ساییده می‌شوند.
تکنیک‌های تصویربرداری (معمولا گرافی‌ها) می‌توانند علائم آرتریت شست را نشان دهند، از جمله:
- خارهای استخوانی
- فرسودگی غضروف
- از بین رفتن فضای مفصلی
درمان
در مراحل اولیهٔ آرتریت شست درمان معمولاً شامل ترکیبی از درمان‌های غیرجراحی می‌شود. اگر آرتریت شست شدید باشد ممکن است جراحی ضرورت یابد.
درمان دارویی
پزشک ممکن است داروهای ذیل را جهت تسکین درد توصیه کند:
- داروهای موضعی مانند کپسایسین، یا دیکلوفناک که به پوست روی مفصل مالیده می‌شود
- مسکن‌های بدون نیاز به نسخهٔ پزشک مانند استامینوفن، ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم
- مسکن‌هایی که با نسخهٔ پزشک فروخته می‌شوند مانند سلکوکسیب (سلبرکس) یا ترامادول
اسپلینت
اسپلینت از مفصل شما حمایت و حرکت شست و مچ دست را محدود می‌کند. ممکن است تنها شب‌ها به پوشیدن اسپلنیت نیاز داشته باشید یا اینکه مجبور باشید در طول شبانه‌روز از آن استفاده کنید.
اسپلینت در موارد ذیل کمک‌کننده است:
- کاهش درد
- کمک به حفظ وضعیت قرارگیری مناسب مفصل در حین انجام کار
- استراحت دادن به مفصل
تزریقات
اگر استفاده از مسکن‌ها و اسپلینت مؤثر واقع نشود، پزشک ممکن است تزریق یک کورتیکواستروئید طولانی‌اثر به داخل مفصل شست را توصیه کند. تزریق کورتیکواستروئید به‌طور موقت درد را تسکین و التهاب را کاهش می‌دهد.
جراحی
اگر درمان‌های دیگر مؤثر نباشند یا اگر به سختی می‌توانید شست دست خود را خم کنید یا بچرخانید، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند.
گزینه‌های جراحی شامل موارد ذیل می‌شود:
- ادغام مفصل (آرترودز). در این روش استخوان‌های مفصل درگیر به‌طور دائمی با یکدیگر ادغام می‌شوند. مفصل ادغام‌شده ممکن است بدون ایجاد درد وزن را تحمل کند، ولی انعطاف‌پذیری ندارد.
- استئوتومی. در این روش جهت کمک به اصلاح بدشکلی‌ها، استخوان‌های مفصل درگیر جابه‌جا می‌شوند.
- تراپزکتومی. یکی از استخوان‌های مفصل شست (تراپزیوم) برداشته می‌شود.
- تعویض مفصل (آرتروپلاستی). تمام یا بخشی از مفصل درگیر برداشته و با قسمتی از یکی از تاندون‌ها تعویض می‌شود.
می‌توان تمام این جراحی‌ها را به صورت سرپایی انجام داد. پس از جراحی ممکن است نیاز باشد که تا مدت ۶ هفته از یک آتل یا اسپلینت برای شست خود استفاده کنید. پس از برداشتن آتل ممکن است جهت کمک به بازیابی قدرت و حرکت دست خود، به فیزیک‌درمانی نیاز داشته باشید.
شیوهٔ زندگی و درمان‌های خانگی
جهت تسکین درد و بهبود حرکت مفصل انجام اقدامات ذیل توصیه می‌شود:
- اصلاح ابزارهای دستی. خریدن وسایل تطابق‌پذیر که برای افرادی که قدرت دست کمی دارند طراحی شده است؛ مانند در بازکن، دسته کلید درشت و ماشین زیپ بزرگ، کمک‌کننده است. دستگیره‌های گرد (که باید با شست دست گرفته شوند) را با دستگیره‌های در اهرمی (تخت) تعویض کنید.
- استفاده از سرما. گذاشتن یخ روی مفصل چندین بار در روز به مدت ۵ تا ۱۵ دقیقه، به کاهش تورم و درد کمک می‌کند.
- استفاده از گرما. ممکن است در برخی از افراد، گرما از سرما در تسکین درد موثرتر باشد.
پزشکانی که به شما کمک می کنند
راضیه رحیمی
ممنونم، برنامه خوبی بود، مشکلی نبود. خدا خیرتان دهد
محمدرضا عربی
برنامه ویزيت آنلاین عالی بود، ممنونم
رقیه افشاری
بسیاری عالی بود، وقت ویزیت ساعت 8 بود، دکتر اخیاری ساعت 8:05 آنلاین شدند. تصمیم دارم برای مادرم هم از متخصص گوارش نوبت ویزیت آنلاین بگیرم.
حدیقه همت‌خانی
مشکلی نبود، مجددا پس از آزمایش دوباره از دکتر صفاری وفت می‌گیرم.
عباس عباس زاده
در طول سه روز گذشته که به صورت بستری در مجموعه بیمارستان محب و بخش CCU بستری بودم با دیدن نوع برخورد و اکرام بیماران تحت تاثیر واقع شدم. همیشه در ذهنم آرزوی این را داشتم در ایران خودمان اکرام ارباب رجوع و خاصه بیماران به نحو احسنت انجام پذیرد. ولی این آرزو را تا به امروز در هیچ مجموعه دیگری مثل این بیمارستان تجربه نکرده بودم.
قطعا راه دشواری تا رسیدن به اهداف عالیه شما و دیگر مدیران پیش رو دارید، اما یقینا این مجموعه پتانسیل بهتر شدن و الگو قرارگرفتن را دارد. به عنوان یک مراجعه کننده اولا : ممنون و سپاس، دوما : در این راه پیش رو و پرتلاش باشید، و سوما : نقاط قوت مدیریت خود را حفظ و نقاط ضعف را شناسائی فرمائید. پرسنل این بخش با تمام بیماران، چه پیر و جوان، با محبت و انگیزه خدمت برخورد داشتند.
آمادگی دارم به نوبه خود از تک تک این عزیزان تقدیر نمایم : سرکار خانم های پرستاران یوسفی . خردمند و …، بهیاران شهروز محمودی و …، خدمه زحمتکش و …. همه عزیزان. پزشکان محترم و حاذق که بنده از خانم دکتر ثابتی تکریم و خضوع دارم.
مهدی امین الرعایا
اینجانب مهدی امین الرعایا که در تاریخ 26/6/97 توسط استاد گرانقدر جناب آقای دکتر مرزبان و تیم فرهیخته و دانشمند همراه ایشان تحت عمل CABG قرار گرفته ام، بدینوسیله مراتب تشکر، قدردانی و امتنان خود را از زحمات بی شائبه و نیز فرشتگان مهربان و توانمندی که به عنوان پرستار در آن بیمارستان معظم مشغول ارائه خدمت خصوصا در بخش های ICU-OH1 و بخش آفتاب هستند، اعلام میدارم و آرزومند موفقیت های روز افزون شما در ادامه خدمت های بیشتر به جامعه دردمندان هستم.
البتع لازم به ذکر است مدیریت مهمانداری و همکاری کلیه پرسنل آن بیمارستان در حد قابل تقدیر میباشد.
