اختلال نعوظ

اختلال نعوظ (impotence) عبارت است از: ناتوانی در کسب و نگه‌داشتن نعوظی که برای داشتن رابطه‌ٔ جنسی، سفتی کافی را داشته ‌باشد.

اگر هر از چند گاهی دچار مشکلات نعوظی می‌شوید، لزوماً جای نگرانی نیست؛ البته در صورتی‌که اختلال نعوظ به یک مشکل پایدار تبدیل گردد، می‌تواند سبب استرس شده، اعتماد به نفس شما را تحت تأثیر قرار دهد و منجر به بروز مشکلاتی در رابطه‌تان گردد. داشتن مشکل در کسب یا نگه‌ داشتن نعوظ همچنین می‌تواند ریسک‌فاکتوری برای بیماری قلبی و نشانه‌ٔ ابتلا به یک بیماری زمینه‌ای باشد که نیاز به درمان دارد.

اگر در مورد اختلال نعوظ خود نگرانید، به پزشک مراجعه کنید (حتی اگر از این بابت خجالت می‌کشید). گاهی اوقات کافیست که بیماری زمینه‌ای را درمان کرد تا اختلال نعوظ را رفع نمود؛ در سایر موارد، ممکن است به داروها یا روش‌های مستقیم درمانی نیاز باشد.

 

علائم

وجود پایدار و مزمن علائم زیر می‌تواند حاکی از اختلال نعوظ باشد:

  • مشکل در رسیدن به نعوظ
  • مشکل در نگه‌داشتن نعوظ
  • کاهش میل جنسی

 

زمان مراجعه به پزشک

در صورت داشتن مشکلات نعوظی مراجعه به پزشک خانواده می‌تواند گزینه‌ٔ خوبی برای شروع باشد. به پزشک مراجعه کنید اگر:

  • در مورد وضعیت نعوظ خود نگرانید یا با مشکلات جنسی دیگری – از قبیل: زودانزالی یا دیرانزالی – دست و پنجه نرم می‌کنید.
  • مبتلا به دیابت، بیماری قلبی یا بیماری شناخته‌شده‌ٔ دیگری هستید که ممکن است به اختلال نعوظ مرتبط باشد.
  • در کنار اختلال نعوظ علائم دیگری نیز دارید.

 

علل

تحریک جنسی مردان، فرآیند پیچیده‌ای است که مغز، هورمون‌ها، احساسات، اعصاب، عضلات و عروق خونی در آن درگیر هستند؛ بروز مشکل در هر کدام از این عوامل می‌تواند منجر به اختلال نعوظ شود. استرس و مشکلات روانی نیز می‌تواند سبب ایجاد یا وخیم‌تر شدن اختلال نعوظ گردد.

گاهی اوقات، ترکیبی از مشکلات جسمی و روانی باعث ایجاد اختلال نعوظ می‌شوند؛ مثلاً: یک مشکل جسمی کوچک که از سرعت چرخهٔ واکنش جنسی شما می‌کاهد، ممکن است سبب ایجاد اضطراب راجع‌به نگه‌داشتن نعوظ شود؛ این اضطراب هم می‌تواند منجر به اختلال نعوظ شود یا آن را وخیم‌تر سازد.

 

علل جسمی اختلال نعوظ

در موارد بسیاری، اختلال نعوظ علت جسمی دارد. عمده‌ترینِ این علت‌ها عبارت‌اند از:

  • بیماری قلبی
  • گرفتگی عروق خونی (آترواسکلروز)
  • کلسترول بالا
  • فشار خون بالا
  • دیابت
  • چاقی
  • سندرم متابولیک، وضعیتی که در آن فشار خون، سطح انسولین، چربی دور کمر و سطح کلسترول افزایش می‌یابد
  • بیماری پارکینسون
  • مالتیپل اسکلروز (MS)
  • بعضی از داروهای تجویزشده توسط پزشک
  • استعمال دخانیات
  • بیماری پیرونی (Peyronie’s disease) – تشکیل بافت اسکار داخل آلت
  • الکلیسم (اعتیاد به الکل) و دیگر حالات سوء‌مصرف مواد
  • مشکلات خواب
  • روش‌های درمانی برای سرطان‌ یا بزرگ‌شدگی پروستات
  • عمل‌های جراحی در ناحیه‌ٔ لگن و نخاع یا وارد آمدن آسیب‌ به آن‌ها

 

علل روانی اختلال نعوظ

مغز در آغازِ مجموعه‌ای از فرآیندهای جسمی که سبب نعوظ می‌شوند، نقشی کلیدی دارد؛ نخستین فرآیند، تحریک جنسی است. عواملی می‌توانند با تداخل در احساسات جنسی، سبب اختلال نعوظ یا افزایش وخامت آن گردند. این عوامل عبارت‌اند از:

  • افسردگی، اضطراب یا سایر مشکلات روانی
  • استرس
  • مشکلات رابطه که ناشی از استرس، برقراری ضعیف ارتباط یا عوامل دیگر است

 

ریسک‌فاکتورها

با افزایش سن، امکان دارد مدت زمان لازم برای رسیدن به نعوظ بیشتر شده و از سفتی آن کاسته ‌شود؛ ممکن است برای کسب و نگه‌داشتن نعوظ به تماس مستقیم بیشتری با آلت خود نیاز پیدا کنید.

 

ریسک‌فاکتورهای مختلفی می‌توانند منجر به اختلال نعوظ شوند، از جمله:

  • بیماری‌ها، به‌خصوص دیابت یا بیماری‌های قلبی.
  • استعمال دخانیات، که جریان خون را در وریدها و شریان‌ها محدود می‌کند، می‌تواند در طولانی‌مدت موجب بروز بیماری‌های مزمن قلبی و در نتیجه اختلال نعوظ شود.
  • داشتن اضافه وزن، به ویژه چاق بودن.
  • بعضی از روش‌های درمانی، مثل: جراحی پروستات یا پرتودرمانی برای سرطان.
  • آسیب‌ها، به‌خصوص اگر اعصاب و شریان‌هایی که نعوظ را کنترل می‌کنند، آسیب ببینند.
  • داروها، شامل: داروهای ضدافسردگی، آنتی‌هیستامین‌ها و داروهای کاهنده‌ٔ فشار خون، مسکن‌ها و داروهای مرتبط با بیماری‌های پروستات.
  • مشکلات روانی، مانند: استرس، اضطراب یا افسردگی.
  • استعمال الکل و مواد مخدر، به‌خصوص اگر به مقدار زیاد و برای مدت‌ طولانی مصرف شوند.

 

عوارض ثانویه

عوارض ثانویه‌ٔ ناشی از اختلال نعوظ عبارت‌اند از:

  • عدم رضایت از روابط جنسی
  • استرس یا اضطراب
  • احساس خجالت یا پایین آمدن عزت نفس
  • مشکلات رابطه

 

پیشگیری

بهترین راه پیشگیری از اختلال نعوظ، در پیش گرفتن یک سبک زندگی سالم و مدیریت بیماری‌هاست؛ برای مثال:

  • به کمک پزشکتان، دیابت، بیماری‌های قلبی یا سایر بیماری‌های مزمن خود را مدیریت کنید.
  • به‌طور منظم، برای چک‌آپ شدن و انجام آزمایش‌های غربالگری، به پزشک مراجعه نمایید.
  • استعمال دخانیات را متوقف کنید و از مصرف مواد مخدر بپرهیزید.
  • به‌طور منظم ورزش کنید.
  • در جهت کاهش استرس اقدام نمایید.
  • برای کاهش اضطراب، افسردگی یا سایر مشکلات روانی، از کارشناسان کمک بگیرید.

 

تشخیص

در تعداد زیادی از مردان، انجام معاینه‌ٔ فیزیکی و پاسخ به چند سؤال (شرح سوابق پزشکی)، کافیست تا پزشک اختلال نعوظ را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز نماید. اگر به بیماری مزمن مبتلا باشید یا پزشکتان به یک بیماری زمینه‌ای مشکوک شود، ممکن است به انجام آزمایش‌های بیشتر یا مراجعه به یک متخصص نیاز پیدا کنید.

 

آزمایش‌های تشخیص بیماری زمینه‌ای عبارت‌اند از:

  • معاینه‌ٔ فیزیکی، که ممکن است شامل معاینه‌ٔ دقیق آلت تناسلی و بیضه‌ها و بررسی اعصاب از لحاظِ داشتن حس باشد.
  • آزمایش خون. نمونه‌ای از خون شما ممکن است برای بررسی نشانه‌های بیماری قلبی، دیابت، سطح پایین تستسترون و سایر بیماری‌ها به آزمایشگاه فرستاده‌ شود.
  • آزمایش ادرار. مانند آزمایش خون، از آزمایش ادرار هم برای بررسی نشانه‌های دیابت یا سایر بیماری‌های زمینه‌ای استفاده می‌شود.
  • سونوگرافی (امواج فراصوت). این روش عکس‌برداری معمولاً توسط یک متخصص و در مطب انجام می‌شود. در این روش یک میله (مبدل) را روی عروق خونرسان به آلت تناسلی نگه می‌دارند؛ این میله تصویری ویدیویی ایجاد می‌کند که به کمک آن پزشک می‌تواند مشکلات جریان خون را تشخیص دهد.
  • معاینه‌ٔ روانی. پزشکتان ممکن است به منظور بررسی وجود افسردگی یا سایر عوامل روانی مسبب اختلال نعوظ، از شما سؤالاتی بپرسد.

 

درمان

نخستین اقدامی که پزشکتان انجام خواهد داد این است که مطمئن شود برای هر کدام از بیماری‌هایی که ممکن است سبب اختلال نعوظ شده یا آن را وخیم‌تر سازند، درمان مناسب را دریافت نمایید.

بر اساس علت یا وخامت اختلال نعوظ و بیماری‌های زمینه‌ای، گزینه‌های درمانی مختلفی وجود دارند. پزشک می‌تواند خطرات و مزایای هر کدام از گزینه‌های درمانی را برایتان توضیح دهد؛ او ترجیحات شما را هم در نظر خواهد گرفت. ترجیحات شریک جنسی‌تان هم ممکن است در روش درمان انتخابی شما نقش داشته ‌باشند.

 

داروهای خوراکی

داروهای خوراکی درمان مناسبی برای اختلال نعوظ در بسیاری از مردان‌اند. یکی از این داروها عبارت‌اند از:

  • سیلدنافیل (ویاگرا)
  • تادالافیل (سیالیس و ادسیرکا)
  • واردنافیل (لویترا، استاکسین)
  • آوانافیل (استندرا)

 

این داروها اثرات نیتریک اکسید را تقویت می‌کنند؛ نیتریک اکسید ماده‌ای شمیایی است که در بدن تولید می‌شود و عضلات آلت تناسلی را به حالت انقباض در می‌آورد؛ با این کار، جریان خون افزایش یافته و شما قادر خواهید شد در پاسخ به تحریک جنسی، به نعوظ برسید.

مصرف این قرص‌ها خودبه‌خود سبب رسیدن به نعوظ نمی‌شود؛ در ابتدا به تحریک جنسی نیاز است تا نیتریک اکسید از اعصاب آلت تناسلی شما ترشح شود. این داروها با تقویت این سیگنال، به بعضی از مردان کمک می‌کند که عملکرد جنسی نرمالی داشته ‌باشند. داروهای خوراکی اختلال نعوظ، افزایش‌دهنده‌ٔ میل جنسی نیستند و مصرف آن‌ها در مردانی که از لحاظ نعوظ مشکلی ندارند، لزومی ندارد.

این داروها از لحاظ دوز مصرفی، میزان ماندگاری اثر و عوارض جانبی با هم متفاوت‌اند. عوارض جانبی احتمالی آن‌ها عبارت‌اند از: فلاشینگ (قرمز شدن برخی از نواحی پوست و بالا رفتن دمای آن‌ها)، گرفتگی بینی، سردرد، تغییرات بینایی، درد در ناحیهٔ پشت و ناراحتی معده.

پزشک‌ به منظور تعیین مناسب‌ترین داروها برای شما وضعیت‌تان را بررسی خواهد کرد. شاید این داروها سبب بهبودی فوری شما نشوند. ممکن است لازم باشد برای یافتن دارو و دوز مصرفی مناسب خود با پزشکتان بیشتر کار کنید.

 

قبل از مصرف هر گونه دارو – از داروهای بدون نسخه گرفته تا داروهای گیاهی – تأیید پزشک خود را بگیرید. داروهای اختلال نعوظ بر همه‌ٔ مردان تأثیرگذار نیستند و ممکن است تحت بعضی از شرایط – مثلاً: بعد از جراحی پروستات یا ابتلا به دیابت – از تأثیرشان کاسته ‌شود. همچنین مصرف بعضی از داروها می‌توانند خطرناک باشند اگر:

  • داروهای نیتراتی، مثل نیتروگلیسیرین مصرف می‌کنید (تجویز این داروها برای درد قفسه‌ٔ سینه (آنژین) رایج است).
  • به بیماری یا نارسایی قلبی مبتلا هستید.
  • فشار خونتان بسیار پایین است.

 

سایر روش‌های درمانی

سایر روش‌های درمانی که برای درمان اختلال نعوظ استفاده می‌شوند، عبارت‌اند از:

  • تزریق به آلت. در این روش، شما با استفاده از یک سوزن باریک، داروی آلپروستادیل را به قاعده یا کنار آلت تناسلی خود تزریق می‌کنید. در بعضی موارد، داروهایی که به‌طور کلی برای سایر بیماری‌ها به کار می‌روند – مثل: پاپاورین، آلپروستادیل و فنتولامین -، به تنهایی یا در ترکیب با سایر داروها، به روش تزریق به آلت تناسلی استفاده می‌شوند.

مقدار دوز تزریقی به گونه‌ای است که نعوظی برای بیشتر از یک ساعت ایجاد نکند. از آنجا که سوزن مورد استفاده بسیار باریک است، درد ناشی از تزریق معمولاً خفیف است.

عوارض جانبی این روش عبارت‌اند از: خونریزی ملایم از محل تزریق، نعوظ طولانی‌مدت (پریاپیسم) و در موارد نادر، تشکیل بافت فیبروزه در محل تزریق.

  • جایگزینی تستوسترون. بعضی از مردان مبتلا به اختلال نعوظ، دارای سطح پایینی از هورمون تستوسترون هستند و این موضوع می‌تواند مشکل آن‌ها را پیچیده‌تر سازد. در این وضعیت، درمان جایگزینی تستوسترون ممکن است به‌عنوان نخستین گام درمانی یا در ترکیب با سایر روش‌های درمانی تجویز شود.

 

پمپ، جراحی و ایمپلنت آلت تناسلی

در صورتی‌که مصرف داروها برای شما مؤثر یا مناسب نبودند، پزشکتان ممکن است روش‌‌های درمانی دیگری را پیشنهاد دهد. این روش‌ها عبارت‌اند از:

  • پمپ آلت تناسلی (penis pump). پمپ آلت تناسلی (وسیله‌ٔ وکیوم نعوظ) شامل یک لوله‌ٔ توخالی با یک پمپ دستی یا باتری‌خور است. لوله بر روی آلت تناسلی شما قرار می‌گیرد و سپس پمپ، هوای درون لوله را بیرون می‌کشد؛ با این کار یک فضای خلاء ایجاد می‌شود که باعث کشیده‌شدن خون به آلت تناسلی شما می‌گردد.

زمانی‌که به نعوظ رسیدید، حلقه‌ٔ فشار را در قاعده‌ٔ آلت قرار می‌دهید تا خون را حفظ کرده و آلت را سفت نگه دارد؛ سپس وسیله‌ٔ وکیوم را برمی‌دارید.

معمولاً در این روش، مدت زمان نگه‎داری نعوظ برای داشتن یک رابطه‌ٔ جنسی کفایت می‌کند. پس از اتمام رابطه‌ٔ جنسی، حلقه‌ٔ فشار برداشته ‌می‌شود. کبودی آلت، جزو عوارض جانبی احتمالی است؛ انزال هم ممکن است بر اثر حلقه محدود شود. آلت تناسلی شما نیز امکان دارد هنگام لمس، سرد احساس ‌شود.

در صورتی‌که پمپ آلت تناسلی روش درمانی خوبی برای شما باشد، پزشکتان ممکن است مدل خاصی از آن را به شما پیشنهاد دهد یا تجویز نماید؛ در این حالت شما می‌توانید اطمینان حاصل کنید که آن پمپ با نیازهای شما مطابقت دارد و توسط یک تولیدکننده‌ٔ معتبر ساخته شده است.

  • ایمپلنت آلت تناسلی. در این روش، با استفاده از عمل جراحی میله‌هایی را در دو طرف آلت قرار می‌دهند. این ایمپلنت‌ها شامل میله‌های باد شدنی یا انعطاف‌پذیر‌اند. میله‌های انعطاف‌پذیر شما را قادر می‌سازند که زمان رسیدن و نگه‌داری نعوظ را کنترل کنید. میله‌های انعطاف‌پذیر هم آلت شما را سفت و در عین حال خم‌شدنی نگه‌ می‌دارند.

ایمپلنت آلت تناسلی معمولاً تا زمانی که سایر روش‌ها را امتحان نکرده‌ باشید، پیشنهاد نمی‌شود. مردانی که قبلاً از سایر روش‌هایی که بیشتر محتاطانه هستند استفاده کرده‌ و نتیجه نگرفته‌ بودند، از ایمپلت‌ها بسیار راضی بودند. در این روش هم مانند عمل‌های جراحی دیگر، خطر بروز عوارض ثانویه‌ای همچون عفونت وجود دارد.

 

ورزش کردن

پژوهش‌های اخیر نشان داده‌اند که ورزش کردن ، به‌خصوص ورزش‌های متوسط تا شدید هوازی، می‌تواند سبب بهبود اختلال نعوظ گردد؛ البته در بعضی از مردان، مثلاً آن‌هایی که به بیماری قابل توجهی مانند بیماری قلبی دچار هستند، مزایای ورزش ممکن است کمتر باشد.

حتی در صورتی‌که گه‌گاهی هم ورزش‌های نه چندان شدید انجام دهید، باز هم خطر ابتلا به اختلال نعوظ در شما کاهش می‌یابد. افزایش شدت ورزش ممکن است سبب کاهش بیشتر خطر ابتلا به این اختلال گردد.

به کمک پزشک خود برنامه‌ای برای ورزش کردن تدارک ببینید.

 

مشاوره‌ٔ روانشناسی

اگر اختلال نعوظ شما ناشی از استرس، اضطراب یا افسردگی باشد – یا باعث بروز استرس و آشفتگی‌هایی در رابطه‌تان می‌شود –، پزشکتان ممکن است به شما توصیه کند که به تنهایی یا همراه با شریک جنسی‌تان به یک روانشناس یا مشاور مراجعه کنید.

 

طب جایگزین و مکمل

قبل از مصرف هرگونه مکمل، به‌خصوص در صورت ابتلا به بیماری‌های مزمن، با پزشک خود راجع‌به آن صحبت کنید تا از بی‌خطر بودن آن مطمئن شوید. استفاده از بعضی از محصولات که ادعای درمان اختلال نعوظ را دارند، می‌تواند خطرناک باشد.

سازمان غذا و داروی امریکا (FDA) هشدارهایی را درباره‌ٔ انواع مختلف “ویاگرای گیاهی” منتشر کرده ‌است چون این‌ها حاوی مواد بالقوهٔ مضری هستند که روی برچسب‌شان ذکر نشده‌اند؛ دوز مصرفی‌شان هم ممکن است مشخص نباشد و همچنین احتمال دارد در هنگام تهیه، آلوده شوند.

بعضی از این مواد ممکن است با داروهای تجویزشده توسط پزشک تداخل کرده و به‌طور خطرناکی سبب کاهش شدید فشار خون شوند. استفاده از این محصولات به‌ویژه برای مردانی که داروهای نیتراتی مصرف می‌کنند، خطرناک است.

 

سبک زندگی و درمان‌های خانگی

در بسیاری از مردان سبک زندگی سبب ایجاد یا افزایش وخامت اختلال نعوظ می‌شود. بعضی از نکاتی که در این رابطه می‌تواند مفید باشند، در پایین آورده شده‌اند:

  • در صورت استعمال دخانیات، آن را ترک کنید. اگر ترک کردن برایتان دشوار است، از کارشناسان کمک بگیرید. از جایگزین‌های نیکوتین – مثل: آدامس‌ها یا قرص‌های بدون‌نسخه – استفاده کنید؛ یا از پزشک خود بخواهید که دارویی برای کمک به ترک دخانیات برایتان تجویز نماید.
  • اگر اضافه‌وزن دارید، وزن‌تان را کاهش دهید. داشتن اضافه‌وزن می‌تواند باعث اختلال نعوظ شده یا آن را وخیم‌تر کند.
  • ورزش را در برنامه‌ٔ روزانه‌ٔ خود بگنجانید. ورزش کردن با کاستن از استرس، کمک به کاهش وزن و افزایش جریان خون، می‌تواند در بهبود بیماری‌هایی که باعث اختلال نعوظ می‌شوند، نقش داشته ‌باشد.
  • برای ترک اعتیاد به الکل یا مواد مخدر از کارشناسان کمک بگیرید. نوشیدن زیاد الکل یا مصرف بعضی از مواد مخدر می‌تواند مستقیماً یا با ایجاد مشکلات طولانی‌مدت، سبب اختلال نعوظ شود.
  • برای رفع مشکلات رابطه اقدام کنید. اگر در بهبود رابطه با همسر خود دچار مشکل هستید، مشاوره‌ٔ زوجین را در نظر داشته ‌باشید یا اینکه خودتان به‌ تنهایی روی مشکلات کار کنید.